Những làng nghề bên phá Tam Giang

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Phá Tam Giang, nơi hội tụ của sông Hương, sông Bồ và sông Ô Lâu trước khi đổ ra biển Đông theo hai cửa Thuận An và Tư Hiền từ lâu vốn là nguồn cảm hứng cho thi ca, nhạc họa. Không những thế, trên những vùng đất trù phú hai bên phá, các làng nghề truyền thống đã góp phần làm cho văn hóa đất Cố đô thêm phần đặc sắc.

Nghề đan lát truyền thống ở thôn Thủy Lập

Bắt đầu từ Thuận An, nơi con sông Hương hòa mình vào biển rộng, chúng tôi làm một cuộc viễn du xuôi theo dòng Hương, ngược về ngã ba Sình để viếng thăm những làng nghề nằm ven sông Hương, sông Bồ yêu thương. 

Đặt chân lên vùng đất một thời được gọi bằng cái tên yêu mến là làng chạm cẩn. Khắp làng, bản hợp xướng chạm gõ “lách cách” mộc mạc của những đường kỷ hà đang nảy nở dưới bàn tay tài hoa của các nghệ nhân vang lên. Dưới bàn tay tài hoa của những nghệ nhân vô danh, những bức tượng gỗ trở nên sống động, có hồn.

Qua khỏi thôn Địa Linh là về làng Thủy Tú. Bởi sông Bồ mang nặng yêu thương nên cứ miệt mài bồi đắp phù sa cho những vùng đất mình đi qua như một sự hiến dâng lặng lẽ. Cũng chính nhờ bãi sông ăm ắp phù sa màu mỡ ấy mà làng Thủy Tú trở thành làng gạch ngói, bao năm tô màu đỏ tươi cho vẻ đẹp của phố xá.

“Ơi o bán cốm hai lu
Có về An Thuận cho tui về cùng”

Men theo câu ca này, chúng tôi lại về làng An Thuận. Chỉ cần nghe câu hát ngọt ngào văng vẳng, cũng đủ để chúng ta cảm nhận được hương vị thanh tao mà đậm đà của đặc sản vùng đất này: cốm dẹp.

Không như cốm làng Vòng (Hà Nội), cốm An Thuận có nét đặc trưng riêng, cũng chế biến công phu, cũng chắt lọc cái hương vị tinh tế của trời đất nội cỏ An Nam, cũng mang cái vị tinh khiết của lúa nếp đang kỳ ngậm sữa, nhưng cốm dẹp An Thuận còn có thêm cái vị gừng cay nồng đặc trưng của xứ Huế, cái thơm bùi của mè, đậu phụng và cả cái tâm thơm thảo người dân vùng chiêm trũng nghèo nàn.

Tái hiện các ngành nghề truyền thống ở Abalone Resort & Spa

Cũng đã khá lâu rồi, người dân An Thuận không còn sống nhờ vào cái nghề làm cốm dẹp. Thế nhưng, nghề làm cốm không vì thế mà dần mai một. Với các o, các mệ ở vùng đất này, đã là con gái An Thuận là phải biết làm cốm.

Làng Bao La Ngoài tức là thôn Thủy Lập hay còn gọi là làng thúng mủng. Làng có 380 hộ, và hiện cả làng vẫn gìn giữ nghề đan lát truyền thống.

Muốn đan được một cái thúng không phải là đơn giản, người dân phải lặn lội qua Phò Trạch, An Lỗ mua lồ ô. Cưa lấy đoạn gộc vót vành tròn lót trong, vót vành ngoài lép, đoạn giữa chẻ nan vót láng đan mên, khúc đọt chẻ mảnh hơn, nhỏ hơn để đát thành miệng thúng. Lận vành phải người lớn quen tay mới làm được. Nức vành thúng phải nức lật đôi, thúng nhỏ nức dày 90 nức lật, thúng lớn thì nức trăm hai, trăm ba nức lật, cái thúng mới chắc nụi.

Còn rất nhiều làng nghề bên phá Tam Giang mà mỗi làng đều có một nét đặc trưng riêng, không lẫn vào đâu nên du khách khi một lần ghé qua đều nhớ mãi...

(Nguồn: Báo Tuổi Trẻ)