Nhiều quan điểm trái ngược đã xuất hiện khi Công ty địa ốc Đất Lành đưa ra mô hình căn hộ siêu nhỏ chỉ 20m2 tại TP HCM.
Dành cho người độc thân?
Ông Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành cho biết, doanh nghiệp này vừa kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền cho phép xây thí điểm 100 căn hộ 20m2 dành cho 1 người tại chung cư Thái An (đường Nguyễn Văn Quá, Q.12, TPHCM). Đại diện Đất Lành nhấn mạnh, giá bán những căn hộ siêu nhỏ này sẽ rất thấp, chỉ khoảng 300 triệu đồng/căn hộ (người mua trả trước 100 triệu đồng, còn lại trả góp khoảng 3 triệu đồng/tháng trong 10 năm). Ông Nguyễn Văn Đực cho rằng, những căn hộ thế này lý tưởng cho người độc thân cư ngụ hoặc mua để cho thuê. Hiện nay, nhiều thành phố lớn trên thế giới cũng đã xây dựng các căn hộ với diện tích khoảng 20 - 30m2 dành cho đối tượng này. Cùng với đề xuất trên, Đất Lành đã tung ra căn hộ mẫu để khách hàng tới tham quan, đóng góp ý kiến. Ông Nguyễn Văn Đực tự tin cho rằng, tiềm năng của mô hình này là rất lớn bởi từ trước tới nay, nhà ở dành cho 1 - 2 người với diện tích nhỏ, giá thành hạ đã bị “bỏ quên”, không có bất cứ doanh nghiệp nào đầu tư khai thác.
Sáng kiến xây căn hộ 20m2 của Đất Lành được một số doanh nghiệp đánh giá cao. Họ cùng chung quan điểm, mô hình này sẽ thu hút được lượng khách hàng không nhỏ, nhất là những hộ độc thân, vợ chồng trẻ, người có thu nhập trung bình... Có ý kiến nhận định rằng, nếu được phép triển khai, căn hộ 20m2 sẽ tạo “luồng gió mới” cho thị trường bất động sản, nhất là ở các đô thị lớn như TP HCM, Hà Nội, Đà Nẵng... Do giá nhà, đất quá cao, đa số hộ gia đình thu nhập thấp buộc phải chấp nhận thuê nhà ở hoặc cư trú trong những căn hộ tồi tàn có diện tích dưới 20m2, thậm chí chỉ 10m2.
Nhiều tranh cãi
Xuất phát từ thực tế cuộc sống, nhưng ý tưởng mới ở dạng phôi thai của Đất Lành đã làm nảy sinh nhiều ý kiến trái chiều. Ngay sau khi doanh nghiệp này trưng bày nhà mẫu, Sở Xây dựng TPHCM đã khẳng định, ý tưởng xây dựng căn hộ siêu nhỏ 20 m2 doanh nghiệp này là không có cơ sở pháp lý. Cụ thể, Luật Nhà ở, có hiệu lực từ 1/7/2006, đã quy định rõ: “Nhà ở thương mại phải được thiết kế bảo đảm những tiêu chuẩn chung theo quy định của pháp luật về xây dựng. Chung cư thương mại phải là căn hộ khép kín, có diện tích sàn xây dựng mỗi căn hộ không thấp hơn 45m2”. Ngay cả với diện nhà ở xã hội, Luật cũng quy định: “Diện tích mỗi căn hộ không được thấp hơn 30m2 sàn...”. Như vậy, không có bất cứ loại căn hộ nào, do doanh nghiệp đầu tư xây dựng để bán hoặc cho thuê, được phép nhỏ hơn 30m2.
Bàn về chủ đề này, một số chuyên gia lên tiếng, doanh nghiệp xác định căn hộ siêu nhỏ là “dòng sản phẩm dành cho người độc thân”, song cơ quan nào quản lý được liệu chỉ có một hay nhiều người cư trú trong các căn hộ này? Tương tự, cũng không ai có quyền cấm cản người độc thân đó sau này sẽ lấy vợ, sinh con và tiếp tục sinh sống tại đây. Luật pháp không có quy định nào bắt người mua sau khi lập gia đình phải mua nhà mới và bán căn hộ siêu nhỏ này cho một người độc thân khác. Các chuyên gia cảnh báo, nếu không được quản lý chặt chẽ, tình trạng gia tăng dân số cơ học, chất tải thêm vào hạ tầng các khu dân cư sẽ diễn ra nhanh chóng, kéo theo hàng loạt vấn nạn như ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường... Như vậy, nguy cơ hình thành các khu nhà “ổ chuột” trên cao là khó tránh khỏi.Nhìn ở góc độ này, dù nhu cầu căn hộ siêu nhỏ là có thật và việc đầu tư căn hộ siêu nhỏ có lợi cho doanh nghiệp nhưng có thể lại gây tác hại về lâu dài cho xã hội, nhất là về mặt kiến trúc, cảnh quan. “Hà Nội ngày nay đang phải đau đầu vì những khu nhà chung cư cũ được xây dựng từ thế kỷ trước với những căn hộ chật chội dưới 20m2. Nay, nếu chấp nhận cho quay về xu hướng này thì sẽ làm bộ mặt đô thị xấu đi cũng như chất tải nặng nề lên hệ thống hạ tầng cũ. Thêm nữa, nếu không có cơ chế rõ ràng, liệu dạng nhà này có tới được tay những người ít tiền hay lại trở thành thứ “hàng nóng” trong tay giới đầu cơ, khiến xã hội thêm rối?”, một kiến trúc sư bình luận.
Cần xem xét nghiêm túc
300 triệu đồng là mức giá của một căn hộ 20m2. |
Câu chuyện về căn hộ siêu nhỏ gợi người ta nhớ tới trào lưu xây dựng chung cư tư nhân ở Hà Nội. Cũng diện tích nhỏ, giá hạ, căn hộ chung cư tư nhân như thỏi nam châm “hút” những khách hàng thu nhập trung bình ở thành phố. Mặc dù theo Luật Kinh doanh bất động sản, chủ đầu tư phải có chức năng kinh doanh bất động sản mới được xây dựng nhà để bán và khi đó người mua nhà mới được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với mỗi căn hộ. Nhưng ở các “dự án” chung cư tư nhân, 100% các cá nhân có đất tự xin cấp phép xây dựng nhà cao tầng rồi “lách luật”, chia tách thành nhiều phòng bán cho nhiều người. Trước phong trào tự phát này, Bộ Xây dựng thừa nhận, luật pháp không cấm việc mua bán chung cư tư nhân, nhưng trong quá trình xây dựng và chuyển nhượng, loại hình nhà ở này đã đặt ra những vấn đề chưa từng có trong khuôn khổ quản lý Nhà nước. Theo Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), do đây là một vấn đề rất mới, nên cơ quan này đang tiến hành khảo sát thực tế tại một số khu chung cư tư nhân trên địa bàn Hà Nội. Từ đó, sẽ có tổng kết đánh giá và đề xuất các giải pháp, cơ chế để xử lý những vướng mắc về mô hình nhà chung cư này.
Ở đây, căn hộ siêu nhỏ hay chung cư tư nhân cũng đều là những sản phẩm được một bộ phận không nhỏ trong xã hội chấp nhận. Với mặt bằng giá bất động sản, nhất là nhà ở, hiện quá cao so với thu nhập của người dân và mức độ phát triển kinh tế, người ta vẫn hướng tới dòng sản phẩm này để thỏa mãn ước mơ “an cư” cho gia đình. Cái khó ở đây chính là cơ chế, chính sách quản lý như thế nào để mô hình căn hộ siêu nhỏ hay chung cư tư nhân không bị méo mó, bị khai thác bừa bãi hay quá lạm dụng, dẫn tới những tác dụng tiêu cực đối với xã hội. Đáng tiếc, việc xây dựng hay điều chỉnh chính sách pháp luật chưa theo kịp nhu cầu của cuộc sống. Thành ra, các doanh nghiệp, nhà đầu tư có ý tưởng mới thường phải tự “bơi” một mình. Có người cập bến thành công, song cũng không ít ý tưởng tốt đành ngậm ngùi xếp xó, vì cơ chế chưa cho phép.
(Theo Phương Mai // Báo Doanh nhân)