Tôi nghĩ rằng, cần thảo luận một cách cởi mở, đa chiều về quy định này trước khi chính thức có hiệu lực. Văn phòng là nơi để thiết lập địa chỉ giao dịch với các bên có liên quan, từ cơ quan nhà nước đến khách hàng và đối tác. Văn phòng giao dịch đối với doanh nghiệp về bản chất cũng giống như hộ khẩu thường trú đối với công dân, nếu có khác thì chỉ khác nhau về quy mô, tính chất. Đa phần các khu chung cư hiện nay đều có văn phòng, loại đó có tách biệt ra không, theo tôi là không thể.

Nếu thực hiện đúng tinh thần Công văn số 2544/BXD của Bộ Xây dựng, thì hàng loạt trụ sở các doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể sẽ phải đóng cửa, thưa ông?

Với những tập đoàn, tổng công ty lớn thì họ có trụ sở lớn, tách biệt với địa điểm sản xuất – kinh doanh. Đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, chỗ nào người ta sản xuất – kinh doanh ổn định, có địa chỉ rõ ràng đều có thể thiết lập được văn phòng. Là doanh nghiệp nhỏ, nên họ thiết lập nhiều công năng trong một địa điểm để giảm chi phí kinh doanh. Thậm chí, hiện nay, người ta thiết lập kinh doanh qua mạng và chỉ cần đặt một cái bàn, một cái máy tính nối mạng là có thể làm văn phòng… Rõ ràng, cái gọi là văn phòng hiện nay là rất linh hoạt, chứ không nhất thiết phải là một trụ sở đồ sộ. Với những hộ kinh doanh cá thể, họ đăng ký kinh doanh ở nhà mình, không thể tách được.

Về mặt chi phí, quy định như trên sẽ ảnh hưởng đến hàng triệu hộ kinh doanh hiện nay. Với các công ty lớn, thiệt hại có thể nhỏ, nhưng với những doanh nghiệp nhỏ, thiệt hại rất lớn, bởi họ sẽ không đủ chi phí để duy trì địa điểm đăng ký kinh doanh. Nhiều doanh nghiệp có nguy cơ phải đóng cửa, gây tác động lớn về xã hội.

Nhưng Luật Nhà ở có quy định rằng, nhà chung cư chỉ để ở, không được sử dụng cho các mục đích khác?

Đưa ra một quy định như trên rõ ràng là hạn chế quyền tự do kinh doanh, làm thiệt hại đến nhiều người, nhiều doanh nghiệp. Những quy định như thế phải được Quốc hội xem xét hoặc chí ít là thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.

Trên thực tế, có tình trạng doanh nghiệp sử dụng chung cư làm văn phòng gây ảnh hưởng đến đời sống người dân xung quanh. Nếu không cấm thì giải quyết tình trạng này như thế nào, thưa ông?

Với những ngành nghề kinh doanh có điều kiện như phòng khám, nhà hàng, karaoke, kinh doanh vật liệu dễ cháy nổ… đã có các luật chuyên ngành điều chỉnh.

Với các doanh nghiệp bình thường gây lộn xộn cho đời sống khu dân cư, Ban quản lý khu chung cư đó, tổ dân phố đó có thể điều chỉnh bằng các nội quy, quy chế quản lý, chứ không thể cấm đoán doanh nghiệp làm văn phòng tại khu chung cư.

Sau gần 4 tháng Công văn số 2544 của Bộ Xây dựng gửi xuống các địa phương, chưa có địa phương nào phản hồi về vấn đề này...

Các cấp chính quyền địa phương khó ủng hộ vì ngân sách của họ do doanh nghiệp đóng trên địa bàn đóng góp. Mà một khi chính quyền địa phương không ủng hộ thì rất khó thực thi quy định.