“Cuộc chơi hiện nay đầy cám dỗ, đầy cơ hội và thách thức. Nhưng điều đáng buồn là chúng ta đã chuyển cơ hội thành thách thức nhiều hơn là thách thức thành cơ hội”.
TS. Võ Trí Thành, Trưởng ban Nghiên cứu chính sách hội nhập kinh tế quốc tế, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TW (CIEM) nhìn nhận như vậy khi bàn về những được - mất của DN Việt Nam sau 2 năm gia nhập WTO .
Theo các chuyên gia, thách thức nhãn tiền nhất là từ 1/1/2009, các DN phân phối VN sẽ bước vào cuộc chiến sinh tử.
DN nội còn thiếu những "Phù Đổng Thiên Vương"
Thời điểm Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã bước sang năm thứ hai, câu hỏi được và mất đã không ít lần được đặt ra và đem ra "cân đong đo đếm". Tuy nhiên, theo TS. Thành: “Hai năm qua chúng ta đã đi từ hứng khởi đến trầm lắng, từ vui đến buồn với rất nhiều bài học mà bài học đầu tiên không phải là hội nhập mà là bài học cải cách”.
Nguồn nhân lực giá rẻ không còn là lợi thế của DN Việt
Thực tế hai năm qua đã có những cải cách nhất định trong môi trường kinh doanh như đơn giản hóa ba thủ tục: Cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, cấp mã số thuế và cấp giấy phép khắc dấu, đã có tác động tích cực đối với các doanh nghiệp mới. Bên cạnh đó là việc giảm thuế và các nghĩa vụ nhập khẩu… Song cải cách vẫn là một trong những yếu tố bị “phàn nàn” tại các diễn đành đối thoại giữa nhà đầu tư, nhà tài trợ và Chính phủ.
Bài học thứ hai theo ông Thành là chúng ta nhận rõ hơn mình là ai. “Cuộc chơi hiện nay đầy cám dỗ, đầy cơ hội và thách thức. Nhưng điều đáng buồn là chúng ta đã chuyển cơ hội thành thách thức nhiều hơn là thách thức thành cơ hội”.
Đồng tình với quan điểm này, chuyên gia kinh tế cao cấp Phạm Chi Lan cũng chia sẻ: Cái được trong thời gian qua là hầu hết các DN Việt đã hoàn chỉnh cơ bản về quy mô, song “bước chuyển từ DN nhỏ sang DN lớn vẫn còn là khoảng trống khó có thể đắp đầy. Thị trường hầu như bị các “ông lớn” thâu tóm, do vậy các DN nhỏ và vừa (DNNVV) Việt Nam không có cơ hội để lớn lên. Một cách ví von thì, DN nội còn thiếu những Phù Đổng Thiên Vương”.
DN Việt muốn tồn tại không chỉ bằng lợi thế cạnh tranh mà phải tạo ra sự khác biệt trong chính bản thân.
Việt Nam được biết đến với những lợi thế về nguồn lao động giá rẻ dồi dào, nguồn tài nguyên phong phú…tuy nhiên, khi đã tham gia vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, bị ràng buộc bởi các điều khoản cạnh tranh, các chính sách bảo trợ, ưu đãi của Nhà nước sẽ bị thu hẹp nhanh chóng cùng việc thực thi các cam kết WTO, vô hình chung lợi thế về giá đôi khi lại đẩy DN Việt vào thế khó.
“Trò chơi chi phí trở thành điểm yếu của các DN Việt khi hội nhập sâu vào kinh tế quốc tế. Nhiều doanh nghiệp đang được hưởng lợi chi phí từ sự bảo trợ của Nhà nước, và đây là lúc DN cần nhìn lại cái gì "thắng" được do bảo trợ, cái gì "thắng" được do tự thân”, TS. Thành lưu ý.
Muốn cạnh tranh, phải có sản phẩm độc đáo
Tại Hội thảo “Thị trường Việt Nam sau hai năm gia nhập WTO” mới đây, các chuyên gia cho rằng, sau những phấn khởi và kỳ vọng của năm đầu, nền kinh tế đang bắt đầu phải chịu những cú sốc khá nặng cùng với cuộc khủng hoảng chung của thế giới.
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Cẩm Tú, việc nhanh chóng tự do hóa thị trường trong nước, bao gồm cả những lĩnh vực nhạy cảm và còn non trẻ, khiến DN phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các đối thủ nước ngoài. Thậm chí, nhiều cơ hội lại biến thành thành thức, chẳng hạn như nguồn vốn khổng lồ của đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), và đầu tư gián tiếp (FII) có thể lại tiềm ẩn những rủi ro và làm trầm trọng thêm những yếu kém nội tại về cơ cấu và kinh tế vĩ mô.
Một khó khăn hiện hữu trước mắt là việc các DN nội trong ngành phân phối sắp phải bước vào cuộc chiến sinh tử sau mốc 1/1/2009.
Hy vọng rằng, cùng với việc chấm dứt ảo tưởng WTO sẽ “đổi màu” cho nền kinh tế, việc nhận thức được những điểm yếu và bài học mang lại sau hai năm đầy thách thức này sẽ giúp DN Việt tự chọn lọc và trưởng thành.
”Chúng ta không thể cạnh tranh bằng giá rẻ, bằng sản phẩm tốt nhất mà điều quan trọng là tạo ra các sản phẩm độc đáo nhất”, bà Chi Lan cho biết.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Trong bối cảnh kinh tế tiếp tục khó khăn, diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro, Hiệp hội Rau quả Việt Nam đã đưa ra dự báo, nhu cầu tiêu thụ rau quả thế giới tiếp tục tăng từ 3,5-5% và ngành rau quả đặt mục tiêu xuất khẩu đạt 1 tỷ USD trong năm 2013.
Gần đây, nhiều lô hàng chè của Việt Nam xuất khẩu sang các nước châu Âu EU đã bị trả về do phát hiện có chứa các chất Acetamiprid và Imidacloprid. Đây là 2 chất thuộc danh mục 02, theo lộ trình sẽ bị đưa ra khỏi danh mục vào tháng 2/2015.
Trong khi các nền kinh tế lớn ở châu Âu bao gồm cả Đức, Pháp và Italy đều bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng nợ công khu vực đồng tiền chung euro, kinh tế Thụy Sĩ trong năm qua vẫn phát triển với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm 2012 đạt khoảng 422 tỷ USD.
Tin từ Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH-CN) cho biết, hiện nay trên cả nước có 220 địa danh được sử dụng làm nhãn hiệu cho các loại đặc sản như giống cây trồng, hàng hóa tiêu dùng, các loại chế phẩm mang tính gia truyền...
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), năm 2008, xuất khẩu cá tra ước đạt 1,4 tỉ USD, chủ yếu từ đóng góp của Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Tuy nhiên, bên trong hiệu quả của tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu, theo thống kê của Hiệp hội thủy sản các tỉnh, thành vùng ĐBSCL, có khoảng 20-30% hộ nuôi cá tra bị phá sản;
Sau khi FED cắt giảm lãi suất USD xuống còn 0,25%, thị trường tài chính thế giới đã “nhẹ nhõm” hơn. Tại Việt Nam, không ít ý kiến cho rằng kinh tế tuy đã vượt qua thời điểm khó khăn nhất nhưng vẫn sẽ “hứng chịu” ảnh hưởng của “cơn bão” từ Mỹ.
Bộ Công Thương vừa có báo cáo gửi Chính phủ về đẩy mạnh xuất khẩu, giảm nhập siêu trong năm 2009 với nhiều biện pháp khác nhau, trong đó có phần đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước.
Với việc trở thành thành viên của WTO và áp lực cạnh tranh ngày càng tăng, những cải cách này thậm chí càng trở nên quan trọng hơn. Gia nhập WTO mở ra những cơ hội cho các doanh nghiệp nhưng cũng đi kèm với sự cạnh tranh và đe doạ nhiều hơn...
Theo Chương trình hành động thực hiện đề án thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Trung Đông của Chính phủ giai đoạn 2008 - 2015, Việt Nam phấn đấu nâng tổng giá trị trao đổi thương mại với Trung Đông lên 3,1 tỷ USD vào năm 2010 và đạt khoảng 9,6 tỷ USD vào năm 2015.
Mới đây, Tổng cục Hải quan đã có công văn đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ cho ý kiến giải quyết vướng mắc của DN liên quan đến việc tái xuất lô hàng rượu nhập khẩu không có nhãn mác.
Năm 2009, tăng trưởng GDP của Trung Quốc có thể sẽ là 0%. Suy giảm kinh tế toàn cầu nhiều khả năng đưa giá dầu về mức 25 USD/thùng.
Khi kinh doanh tại các thành phố lớn ngày càng cạnh tranh gay gắt cùng nhu cầu tiêu dùng giảm, các đại gia điện máy đã mở cuộc "tiến quân" về tỉnh lẻ để “chiều” người dân ở quê.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Tiểu thương tại đây hàng năm đều cam kết về nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, không bán hàng lậu và hàng nhái. Tuy nhiên, phần lớn đều cho rằng điều này rất khó khả thi.
Cục thống kê Tp.HCM vừa công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7/2014 của thành phố đã tăng 0,12% so với tháng trước và tăng 5,47% so với cùng tháng năm trước. Như vậy, tính từ đầu năm, CPI đã tăng 1,22%, cao hơn gấp đôi mức tăng của năm 2013 (0,66%).
Hiện nay, cuộc xâm lấn của hàng giả đã khiến người ta phải nhìn nhận lại tiêu chí của sự xa xỉ và khiến nhà chức trách các nước trên thế giới đau đầu tìm cách dẹp bỏ.
Thành tích xuất khẩu của Việt Nam lẽ ra sẽ còn cao và hiệu quả hơn nữa nếu quản lý nhà nước khắc phục được những hạn chế về cơ sở hạ tầng, tệ tham nhũng, tính khó tiên liệu của chính sách, và tạo giá trị gia tăng cho hàng hoá.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Giá cá trên thị trường toàn cầu đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại do Trung Quốc có nhu cầu ngày càng lớn đối với những loại hải sản cao cấp như cá ngừ và hàu, trong khi sản lượng đánh bắt có chiều hướng giảm sút.
Các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá bán lẻ ở Việt Nam vẫn là lĩnh vực hấp dẫn nhất. Dù không như đồn đoán ban đầu các tập đoàn lớn sẽ tràn vào nuốt chửng thị trường Việt Nam, nhưng chỉ nhìn vào tốc độ mở rộng của Big C, Metro, Lotte... vừa qua cho thấy sức ép cạnh tranh đang nóng lên từng ngày.
Lại tương tự giá thuốc, giá thực phẩm chức năng cũng đang “nhảy múa thoải mái” khi giá mua vào với giá bán ra chênh nhau tới cả chục lần! Thị trường thực phẩm chức năng đang phát triển mạnh mẽ. Nhưng các quy định về quản lý thực phẩm chức năng đang tỏ ra quá lạc hậu. Phần quản lý giá của mặt hàng này đang bị thả nổi hoàn toàn.
Tháng 4, nhập khẩu đạt con số 6,95 tỷ USD, đưa tổng kim ngạch nhập khẩu 4 tháng qua lên hơn 24,8 tỷ USD. Với kim ngạch xuất khẩu 4 tháng là 20,1 tỷ USD, như vậy, nhập siêu những tháng đầu năm đã lên khoảng 4,7 tỷ USD, tương đương với hơn 23% kim ngạch xuất khẩu. Với cách làm như hiện nay, các chuyên gia cho rằng, mục tiêu kiềm chế nhập siêu dưới 20% trong năm nay là rất khó.
Mark Zimmeran – cựu cố vấn Chủ tịch Phòng thương mại của Mỹ ở Nhật Bản đã viết trong cuốn sách nổi tiếng “Làm ăn với người Nhật như thế nào” của ông: “việc nghiên cứu kỹ càng và nghiêm túc tâm lý người Nhật và cấu trúc xã hội của nước Nhật là cực kỳ cần thiết cho việc làm ăn có hiệu quả với người Nhật”.
Kim ngạch xuất khẩu quý I/2010 ước đạt 14 tỷ USD, giảm 1,6% so với cùng kỳ 2009. Kim ngạch nhập khẩu 3 tháng ước đạt 17,525 tỷ USD, tăng 37,6% so với cùng kỳ năm 2009. Trong đó, nhóm hàng nguyên nhiên vật liệu cần nhập khẩu tăng 35,3%; nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu dự báo tăng khoảng 60,2% và nhóm hàng cần hạn chế nhập khẩu cũng tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái.
Sự phục hồi của kinh tế trong nước sẽ khiến nhu cầu nhập khẩu hàng hóa tăng, đặc biệt việc thực hiện giải ngân vốn FDI được dự báo tăng cao sẽ khiến nhập khẩu máy móc, thiết bị phục vụ cho hoạt động đầu tư, xây dựng và sản xuất cũng sẽ tiếp tục gia tăng mạnh. Dự báo kim ngạch nhập khẩu năm 2010 ước đạt 74,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm 2009.
Hiệp định tự do thương mại ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) về nguyên tắc có hiệu lực từ 01/01/2010, có lộ trình cắt giảm tới gần 7.000 dòng thuế. Indonesia đã yêu cầu đàm phán lại với TQ về việc hoãn thực thi ACFTA. Việt Nam hầu như vẫn chưa có một bộ hàng rào kỹ thuật đầy đủ cho các ngành sản xuất trong nước. Mối lo nhập siêu gia tăng từ TQ và mối lo nhiều Doanh nghiệp VN mất thị trường nội địa là có cơ sở....
Theo Tổng cục Thống kê, nhập siêu năm 2009 ước tính lên tới 12,246 tỷ USD, con số này thấp hơn nhiều mức nhập siêu thực hiện lên tới 18,029 tỷ USD của năm 2008, nhưng tăng gần 250 triệu USD so với mục tiêu đề ra.
Để nâng cao giá trị gia tăng cho hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam, góp phần phát triển bền vững nền kinh tế trong quá trình tham gia chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu với những tiêu chuẩn ngày càng ngặt nghèo mà thị trường đặt ra, thì Việt Nam còn nhiều việc phải làm...
Xuất khẩu khoảng 25% tổng sản lượng gạo hàng năm, nhưng giá gạo xuất khẩu của Việt Nam ngày càng tụt dốc quá xa so với của Thái Lan trong thời gian qua, và những người nông dân vẫn không được hưởng lợi tương ứng với công sức của mình bỏ ra,....