Thành công và thách thức

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Thành công xen lẫn khó khăn và phát sinh của năm 2010 chính là thách thức cho năm 2011.

Chỉ còn vài ngày nữa là kết thúc năm 2010. Vượt qua những khó khăn và thách thức trong năm nay, kinh tế Việt Nam tăng trưởng ở mức 6,7%, vượt mục tiêu mà Quốc hội đề ra là 6,5%. Nhưng điều lo lắng là lạm phát đã vượt mức 2 con số, tiền tệ biến động mạnh, đồng vốn đổ vào sản xuất chưa như mong muốn.

Ông Nguyễn Đăng Bình, Phó vụ trưởng Vụ Tổng hợp kinh tế quốc dân, Bộ KH-ĐT:Năm 2011, kinh tế sẽ tăng trưởng cao hơn năm 2010

** Xin ông cho biết một vài điểm sáng nổi bật của nền kinh tế năm 2010?

Năm 2010, trong điều kiện kinh tế thế giới và trong nước còn gặp nhiều khó khăn nhưng Việt Nam đã sớm ra khỏi tình trạng suy giảm, từng bước phục hồi và tăng trưởng khá cao. Với mức tăng trưởng quý sau cao hơn quý trước.

Năm nay, chúng ta huy động được nhiều nguồn vốn đầu tư cho phát triển với mức tăng vốn đầu tư của toàn xã hội khoảng 17%, bằng 41% GDP. Mức tăng trưởng xuất khẩu khá cao, trên 25%, gấp hơn 4 lần chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Nhập siêu ở mức 17,3% tổng kim ngạch xuất khẩu là tỉ lệ nhập siêu thấp nhất trong những năm gần đây. Thâm hụt cán cân thanh toán quốc tế khoảng 2,5 tỉ USD, so với mức 8,8 tỉ USD năm 2009.

Chúng ta cũng đạt được kết quả quan trọng trong việc giảm bội chi ngân sách từ 6,9% năm 2009, xuống còn khoảng 5,8-5,9%. An sinh xã hội ổn định, đời sống nhân dân được cải thiện nhiều mặt, tỉ lệ hộ nghèo giảm 1,7-1,8%. Năm 2010 chỉ số xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam tăng lên 10 bậc và chỉ số xếp hạng năng lực cạnh tranh tăng lên 16 bậc.

** Năm 2010, kinh tế tăng trưởng cao nhưng lạm phát cũng ở mức cao, lên tới hai con số, vượt xa mức chỉ tiêu Quốc hội đề ra hồi đầu năm? Theo ông, đâu là nguyên nhân khiến lạm phát tăng cao?

Năm nay, kinh tế thế giới tuy đã phục hồi nhưng vẫn còn nhiều vần đề phát sinh: giá cả tăng cao, giá nguyên vật liệu, xăng dầu, giá vàng biến động gây áp lực đến việc tăng giá trong nước. Bên cạnh đó, kinh tế thế giới năm nay phải đối mặt với vấn đề nợ công, thâm hụt ngân sách cao ở nhiều nước, biến động tỉ giá tác động mạnh đến vấn đề xuất nhập khẩu, đầu tư, chính sách tài chính tiền tệ ở các nước, trong đó có Việt Nam.

Trong nước, chúng ta phải đối mặt với tình trạng mưa lũ, bão lụt diễn ra liên tục ở các tỉnh miền Trung ảnh hưởng tới giá cả một số mặt hàng, nhất là lương thực. Yếu tố tâm lý và hiện tượng đầu cơ cũng là nguyên nhân dẫn đến tăng giá. Bên cạnh đó, chênh lệch giữa tỉ giá của thị trường liên ngân hàng và tỉ giá ở thị trường tự do, cũng như một số điểm mất cân đối cung - cầu, mất cân đối các mặt hàng cũng ảnh hưởng tới lạm phát.

** Ông có chia sẻ gì trong việc điều hành chính sách tiền tệ trong năm nay?

Chính phủ rất quan tâm đến chính sách tiền tệ và luôn có những chỉ đạo, điều hành để làm sao vừa đảm bảo mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô vừa kiềm chế lạm phát, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh cũng như tăng trưởng kinh tế, nâng cao mức sống người dân. Tuy nhiên, chính sách tiền tệ là vấn đề chúng ta cần quan tâm nhiều hơn nữa trong thời gian tới.

** Theo ông, trong năm 2010, nhóm doanh nghiệp Nhà nước đã thể hiện vai trò như thế nào trong việc kiềm chế tăng giá?

Thời gian qua, vào những thời điểm kinh tế đất nước gặp khó khăn, các Tập đoàn, Tổng công ty Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc bình ổn nền kinh tế, kiềm chế lạm phát. Tuy nhiên, trong nền kinh tế thị trường gắn với hội nhập cần phát huy hơn nữa vai trò và sự tham gia của tất cả các thành phần kinh tế. Đồng thời, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của các DN, nâng cao chất lượng tăng trưởng, khả năng cạnh tranh, đảm bảo cân đối cung cầu hàng hóa, cung - cấp hàng hóa giá rẻ, chất lượng đảm bảo đến tay người tiêu dùng, qua đó ổn định kinh tế vĩ mô và đảm bảo an sinh xã hội.

** Ông có nhận xét gì về hiệu quả đầu tư trong năm 2010?

Trong năm 2010, chúng ta thực hiện nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư như: tích cực tháo gỡ những khó khăn vướng mắc, thúc đẩy giải ngân các nguồn vốn đầu tư, bố trí nguồn vốn ngân sách một cách có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên các công trình quan trọng cấp bách, tăng cường kiểm tra, thanh tra giám sát.

Nếu chỉ xét tỉ lệ đầu tư tính trên GDP so với tăng trưởng GDP đơn thuần thì hiệu quả đầu tư năm nay được cải thiện hơn so với năm trước vì tỉ lệ đầu tư so với GDP thấp hơn năm trước nhưng tăng trưởng lại đạt ở mức cao hơn. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế còn nhiều vấn đề vĩ mô như: lạm phát, lãi suất ở mức cao thì hiệu quả đầu tư cũng bị ảnh hưởng nên chưa được như mong muốn.

** Doanh nghiệp và người dân có thể nhìn nhận những cơ hội nào trong năm 2011, thưa ông?

Theo nhận định của nhiều tổ chức quốc tế và chuyên gia trong nước, trong năm 2011, nền kinh tế nước ta có sự tăng trưởng cao hơn năm 2010. Theo tôi, động lực chính cho tăng trưởng của năm 2011 là sự tăng trưởng về đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng nội địa.

Ngay từ đầu năm 2011, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo các giải pháp để ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất kinh doanh và đầu tư, nâng cao chất lượng tăng trưởng và khả năng cạnh tranh, nhờ đó sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh, nâng cao phúc lợi xã hội.

TS. Nguyễn Đình Cung, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương: Thắt chặt tài khóa

Theo tôi, điều quan trọng cần làm là ổn định kinh tế vĩ mô, tạo niềm tin cho người dân. Khi kinh tế vĩ mô ổn định, môi trường kinh doanh thuận lợi sẽ hình thành những thị trường tích cực và dòng vốn sẽ chảy vào thị trường đó. Cơ chế thị trường phân bổ nguồn vốn sẽ hiệu quả hơn bất cứ một sự can thiệp mang tính chất hành chính nào.

Ngoài ổn định kinh tế vĩ mô, cũng nên chú trọng giải quyết những nút thắt ưu tiên như: nút thắt về cơ sở hạ tầng, nhân lực, nâng cao năng lực quản lý Nhà nước.

Tăng trưởng năm 2010 có thể đạt mục tiêu hơn 7% nếu chúng ta thực hiện được các giải pháp sau: Nhanh chóng khôi phục sự ổn định kinh tế vĩ mô bằng cách giảm bội chi ngân sách, giảm đầu tư công, kỉ luật ngân sách cần chặt chẽ hơn và có trách nhiệm cao hơn trong giải trình chi ngân sách. Như thế có nghĩa là tài khóa phải thắt chặt. Với tài khóa thắt chặt thì tiền tệ có thể nới lỏng hơn một chút để cung ứng tiền cho khu vực kinh tế tư nhân.

Nếu duy trì được ổn định kinh tế vĩ mô, người dân sẽ bớt đầu cơ mua vàng, USD, bất động sản. Tiền sẽ chuyển sang những hoạt động mang tính sản xuất. Bên cạnh đó, cần điều chỉnh lại cơ cấu kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng sang trọng tâm là nâng cao năng suất, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành: Hướng tới nền kinh tế sản xuất với hàm lượng nội địa cao

Tôi rất ấn tượng trước con số 85.000 DN mới đăng ký trong năm nay, tăng 125% so với năm 2009. Những DN mới thành lập này tham gia mạnh mẽ vào thị trường trong năm 2010, thúc đẩy kinh tế đất nước phát triển. Năm 2010, lần đầu tiên Việt Nam đưa ra được sản phẩm lọc hóa dầu. Rồi Thủy điện Sơn La đã bắt đầu phát điện.

Dòng vốn của Việt Nam hiện nay đang chuyển vào đầu cơ: mua vàng, ngoại tệ, thị trường chứng khoán, bất động sản. Nền kinh tế của chúng ta là nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường, có sự quản lý của Nhà nước. Vì thế, Nhà nước phải thực hiện đúng chức năng của mình là quản lý như thế nào cho phù hợp trong thời kỳ nền kinh tế đang chuyển mình từ nền kinh tế bao cấp tập trung sang nền kinh tế thị trường. Nhà nước cần phát huy vai trò trong việc hướng dòng tiền đi vào các mục đích phát triển. Vấn đề này thời gian qua chúng ta làm chưa tốt.

Năm 2011, chúng ta cũng phải tính tới việc cấu trúc nền kinh tế như thế nào để tiến tới một nền kinh tế sản xuất với hàm lượng nội địa cao./.

(VOVNews)