Ưu tiên kích cầu thị trường xi-măng nội địa

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Kích cầu thị trường xi-măng nội địa là một trong các giải pháp ưu tiên để “hạ nhiệt” cán cân cung-cầu và giảm lượng tồn kho của các doanh nghiệp kinh doanh xi-măng trong cả nước. Đó là lời khẳng định của ông Lê Văn Tới (ảnh), Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng, Bộ Xây dựng khi trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân.

PV: Dự báo cả năm 2010 này, mặt hàng xi-măng sẽ dư thừa. Ông đánh giá như thế nào về vấn đề này?

Ông Lê Văn Tới: Căn cứ vào dự báo kế hoạch vốn đầu tư xây dựng cơ bản năm 2010 và các chính sách đầu tư phát triển, Bộ Xây dựng đã tính toán nhu cầu tiêu thụ xi-măng năm nay khoảng 50 đến 51,5 triệu tấn, tăng 11% so với năm 2009. Theo dự báo cả năm 2010 thì mặt hàng xi-măng sẽ dư thừa vài triệu tấn. Tuy nhiên, xét trên tổng thể điều tiết vĩ mô của ngành thì lượng dư thừa như dự báo không phải là quá lớn, bởi vì nếu có biến động thì lượng tồn kho đó sẵn sàng đáp ứng nhu cầu khi thị trường tăng và giúp tránh việc giá cả bị đẩy lên cao, làm thiệt hại cho người tiêu dùng.

PV: Nhưng, hiện nay có một số đơn vị sản xuất xi-măng rất khó tiêu thụ, lượng tồn kho lớn, lãi vay ngân hàng không trả được?

Ông Lê Văn Tới: Khó khăn là có thật. Nhưng điều đó sẽ rơi vào các nhà máy có công nghệ kém, tiêu hao nhiều nguyên nhiên liệu hơn các nhà máy khác, làm cho giá thành cao, sản phẩm khó cạnh tranh, tiêu thụ trên thị trường. Ngoài ra, các nhà máy nằm ở vị trí địa lý không thuận lợi cho việc vận chuyển nguyên nhiên liệu, xa nơi tiêu thụ và các doanh nghiệp chưa tạo dựng được hệ thống phân phối rộng khắp nên cũng gặp khó khăn trong khâu tiêu thụ. Tuy nhiên, từ năm 2010, các đơn vị sản xuất xi-măng bước vào giai đoạn cạnh tranh thực sự.

PV: Ông nói đến những nhà máy có công nghệ kém, tiêu hao nguyên liệu nên giá thành cao, khó tiêu thụ... Phải chăng sử dụng công nghệ lò đứng đã lạc hậu và hiệu quả thấp, ô nhiễm môi trường?

Ông Lê Văn Tới: Chúng ta không phủ nhận công nghệ, dây chuyền xi-măng lò đứng, bởi ở thời kỳ trước đây, công nghệ này đã “lập kỷ lục” đáp ứng từ 3 đến 3,5 triệu tấn xi-măng, góp phần phục vụ xây dựng của đất nước. Tuy nhiên, hiện nay công nghệ này không còn phù hợp nữa, và theo Quyết định 108/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ thì tất cả những nhà máy sử dụng công nghệ lò đứng sẽ dừng hoạt động muộn nhất vào năm 2015. Mặc dù, trên cả nước hiện còn khoảng hơn 10 nhà máy xi-măng còn đang sử dụng dây chuyền lò đứng và theo kế hoạch từ nay đến 2015 thì các doanh nghiệp, địa phương khẩn trương phối hợp khắc phục, từng bước chuyển đổi sang công nghệ lò quay nhằm hiện đại hóa công nghệ sản xuất, đáp ứng nhu cầu của đất nước. Còn những nhà máy sử dụng công nghệ lò đứng gây ô nhiễm môi trường thì các cơ quan, cảnh sát môi trường sẽ kiểm tra, xử lý nhà máy nào làm ô nhiễm sẽ quyết tâm đóng cửa, dừng hoạt động ngay.

PV: Đó là công nghệ, còn giải pháp tiêu thụ xi-măng, cân bằng cán cân cung-cầu thì Bộ Xây dựng đã làm gì để bình ổn thị trường xi-măng trong thời gian tới?

Ông Lê Văn Tới: Để bình ổn thị trường xi-măng trong nước, Bộ Xây dựng đã phối hợp cùng Hiệp hội, Tổng công ty xi-măng khẩn trương triển khai các biện pháp nhằm ổn định thị trường xi-măng như triển khai áp dụng các tiến bộ khoa học-kỹ thuật để phát huy đạt và vượt công suất thiết kế, giảm chi phí sản xuất nhằm giảm giá thành sản phẩm; Hoàn thiện mạng lưới kinh doanh, đẩy nhanh tiến độ đầu tư các dự án xi-măng theo quy hoạch phát triển ngành đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, phấn đấu đưa các dự án vào hoạt động đúng tiến độ. Đặc biệt, Bộ Xây dựng cũng đề nghị Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ kích cầu tiêu thụ xi-măng nội địa như cho triển khai làm đường bằng bê-tông xi-măng, thay thế cho đường asphan (kể cả đường cao tốc, quốc lộ); nâng cấp các tuyến đường, đầu tư cảng chuyên dùng để hỗ trợ việc vận chuyển sản phẩm xi-măng từ phía Bắc vào phía Nam; đẩy mạnh sử dụng vật liệu xây không nung...

PV: Số liệu cho thấy, kết quả xuất khẩu xi-măng cho đến nay đạt rất thấp. Vậy nguyên nhân do đâu thưa ông?

Ông Lê Văn Tới: Việc khuyến khích các doanh nghiệp đẩy mạnh tìm kiếm thị trường xuất khẩu xi-măng cũng chỉ là giải pháp tình thế trong thời điểm cung vượt cầu và để ổn định thị trường trong nước. Tuy nhiên, công việc xuất khẩu đạt doanh số còn thấp, bởi vì mặt hàng xi-măng rất cồng kềnh, tốn nhiều chi phí vận chuyển. Nhất là chúng ta chưa đầu tư phương tiện, kỹ thuật hiện đại (tàu lớn, đội ngũ chuyên nghiệp) và bảo quản không tốt, chỉ một thời gian ngắn, sản phẩm sẽ bị đóng rắn, biến chất thì khó tiếp cận được các thị trường khu vực và thế giới. Đặc biệt, cơ sở hạ tầng còn quá yếu và kinh nghiệm tìm kiếm thị trường xuất khẩu của các doanh nghiệp còn hạn chế... Nhưng theo tôi, với cơ chế thị trường hiện nay thì các doanh nghiệp xi-măng cần phải tự nâng cao năng lực của mình để chiếm lĩnh thị trường trong nước và từng bước vươn mạnh ra các thị trường nước ngoài. 

PV: Vậy ông có thể cho biết công tác rà soát, quy hoạch ngành xi-măng được triển khai thực hiện như thế nào?

Ông Lê Văn Tới: Có thể khẳng định rằng, từ cuối năm 2009, sau khi đánh giá việc thực hiện Quy hoạch phát triển xi-măng Việt Nam đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020, Bộ Xây dựng đã đề nghị và được Thủ tướng Chính phủ đồng ý do Bộ đề xuất với một số biện pháp nhằm điều tiết cán cân cung-cầu, bình ổn thị trường xi-măng cũng như xây dựng kế hoạch phát triển bền vững. Trong đó, Bộ Xây dựng đề nghị các tỉnh, thành phố không cấp phép đăng ký các dự án đầu tư sản xuất xi-măng mới. Đặc biệt, Bộ Xây dựng đề nghị Thủ tướng dừng một số dự án đã có trong quy hoạch, nhưng triển khai chậm, triển khai với khối lượng không đáng kể và khó có điều kiện triển khai tiếp. 

- Xin cảm ơn ông.

(Theo Đức Nghĩa-Xuân Thủy // Nhandan Online)