Theo lộ trình cam kết gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), từ ngày 1/1/2009, DN có vốn đầu tư nước ngoài được hoạt động trong lĩnh vực phân phối dưới hình thức 100% vốn của nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN).
Trước thời hạn đã cận kề trên, chiều nay (25/12), Bộ Công Thương đã tổ chức họp báo để thông tin chính thức về việc VN tiếp tục mở cửa thị trường dịch vụ phân phối; tránh những thông tin suy diễn theo 2 khuynh hướng. Một là, cho rằng sau ngày 1/1/2009, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài sẽ ồ ạt đổ bộ vào thị trường VN, đẩy các doanh nghiệp, hộ kinh doanh VN vào tình thế khó khăn, có nguy cơ phá sản. Hai là, cho rằng việc mở cửa thị trường không tác động và ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hiện nay, từ đó có tư tưởng chủ quan, thiếu sự chuẩn bị cho lộ trình mở cửa, hội nhập với khu vực và thế giới.
Thị trường bán lẻ VN quy mô nhỏ nhưng tốc độ phát triển nhanh
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Cẩm Tú, thị trường bán lẻ VN quy mô nhỏ nhưng tốc độ phát triển rất nhanh, tiềm năng lớn nên có sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư trong đó có nhà đầu tư nước ngoài. Năm 2008, quy mô thị trường đạt khoảng 970 nghìn tỷ đồng, tương đương trên 55 tỷ USD; Mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và dịch vụ liên tục tăng cao qua các thời kỳ (năm 1996 – 2000 là 10,75%; 2001 – 2005 là 18,3%; 2006 – 2008 là khoảng 25%).
Từ 1/1/2007, VN là thành viên chính thức của WTO, nền kinh tế có tốc độ phát triển cao, ổn định, đông dân và đặc biệt là có lực lượng dân số trẻ (hiện có 57% dân số có độ tuổi 30, sau 15 nữa, tỉ lệ này là 50%). Bên cạnh đó, VN liên tục được xếp thứ hạng cao về chỉ số phát triển kinh doanh bán lẻ (GRDI). Theo A.T.Kearney (hãng tư vấn Mỹ), năm 2007, Việt Nam xếp thứ 4/7 nước có thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất thế giới, năm 2008 vượt lên đứng đầu (tiếp theo là Ấn Độ, Nga, trung quốc, Ai Cập, Moroco, Ả rập Xê út…). Do vậy, về dài hạn, VN chắc chắn được nhiều tập đoàn phân phối nước ngoài nhắm đến trong chiến lược phát triển kinh doanh toàn cầu của họ.
Tuy nhiên, theo ông Hoàng Thọ Xuân – Vụ trưởng Vụ Chính sách Phát triển Thị trường Trong nước, trong thời gian trước mắt, do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu nên cũng sẽ ảnh hưởng đến việc đầu tư ra nước ngoài của các nhà đầu tư; thị trường sẽ không sôi động, tấp nập như bình thường. Bên cạnh đó, bà Hoàng Thị Tuyết Hoa – Vụ phó Vụ Kế hoạch (Bộ Công Thương) cũng cho biết: Trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã có Thông tư 09 hướng dẫn cho các địa phương các thủ tục cấp phép cho NĐTNN. Tuy nhiên, hiện nay chưa có NĐTNN nào đăng ký “nhảy” vào thị trường phân phối VN theo lộ trình mở cửa từ 1/1/2009; chỉ có một số thương hiệu lớn xuất hiện tại thị trường VN theo hình thức nhượng quyền.
Để cạnh tranh thành công “cần biết người, biết ta”
Theo thống kê của Bộ Công Thương, hiện kênh phân phối truyền thống đang chiếm trên 85% lưu chuyển hàng hóa bán lẻ. Về dài hạn, tỷ lệ này giảm dần nhưng về tuyệt đối sẽ tăng lên. Đó là dư địa thuận lợi cho các doanh nghiệp, hộ kinh doanh VN vì các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chủ yếu vào khai thác thị trường thông qua kênh phân phối hiện đại (trung tâm thương mại, đại siêu thị, siêu thị…). Đặc điểm của phân phối (nhất là bán lẻ) là tính phân tán cao và gắn với địa điểm bán lẻ cụ thể, địa bàn dân cư cụ thể. Với mạng lưới các điểm bán lẻ khá dày đặc, phân bố khắp nơi đang trở thành một lợi thế cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh VN. Hơn ai hết, các doanh nghiệp và hộ kinh doanh Việt Nam gắn bó về văn hóa, hiểu biết về tập quán, nhu cầu của người tiêu dùng VN; Có cơ hội để học tập kinh nghiệm quản lý tiên tiến, phương thức kinh doanh hiện đại cũng như có thêm động lực trong việc đổi mới và phát triển kinh doanh. Hơn nữa, trong cam kết mở cửa, để có thời gian cho doanh nghiệp VN chuẩn bị, Chính phủ đã thực hiện việc mở cửa theo lộ trình, áp dụng kiểm tra nhu cầu kinh tế (ETN) khi cấp phép từ cơ sở bán lẻ thứ hai trở đi đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, không mở cửa hoặc mở cửa theo lộ trình đối với một số hàng hóa…
Tuy nhiên, năng lực cạnh tranh của từng doanh nghiệp VN yếu (đại bộ phận các doanh nghiệp có quy mô nhỏ, trình độ quản lý lạc hậu, phương thức kinh doanh chưa tiến tiến, cơ sở hạ tầng kinh doanh chưa hiện đại, chiến lược kinh doanh chưa được quan tâm đúng mức…). Tính liên kết giữa các doanh nghiệp yếu (liên kết dọc giữa nhà sản xuất – nhà bán buôn – nhà bán lẻ, liên kết ngang giữa các nhà bán buôn với bán buôn, bán lẻ với bán lẻ, nhà phân phối với cung ứng dịch vụ logistics, ngân hàng…).
Về phía các NĐTNN, các chuyên gia cũng đã phân tích, mặt mạnh của họ là vốn, kinh nghiệm quản lý, phương thức kinh doanh chuyên nghiệp, nguồn nhân lực tốt; kết nối mạng phân phối của họ tại VN với khu vực và toàn cầu; không bị hạn chế hình thức đầu tư (được phép lập cơ sở bán lẻ với 100% vốn) nên nhà đầu tư có quyền định đoạt mọi vấn đề; NĐTNN có chiến lược, bước đi bài bản với định hướng hướng phát triển mang tính dài hạn. Thâm nhập vào thị trường VN, NĐTNN cũng sẽ gặp một số khó khăn như phải tìm hiểu thị trường mới (như môi trường pháp luật, văn hóa, tập quán, thói quen tiêu dùng…); phải theo lộ trình mở cửa, thực hiện đúng theo cam kết của VN; hơn nữa, trong điều kiện nền kinh tế toàn cầu đang suy thoái sẽ ảnh hưởng đến khả năng tài chính khi vào đầu tư vào những thị trường mới…
Theo Thứ trưởng Nguyễn Cẩm Tú, hiện nay Bộ Công Thương đang xây dựng Đề án hệ thống phân phối bán lẻ hàng hóa những mặt hàng quan trọng, thiết yếu đối với sản xuất và đời sống làm nòng cốt kinh tế cho hệ thống phân phối chung); Tạo lập, kiểm tra, kiểm soát môi trường kinh doanh, bảo đảm cạnh tranh công bằng, lành mạnh… Chính phủ cũng sẽ quy hoạch (gắn quy hoạch ngành với quy hoạch lãnh thộ, giữa quy hoạch KT-XH với quy hoạch xây dựng, quy hoạch kết cấu hạ tầng thương mại với bố trí quỹ đất), phát triển lĩnh vực dịch vụ phân phối…Thứ trưởng kêu gọi, trong thời gian tới, các hiệp hội và doanh nghiệp cần tăng cường các hình thức liên kết, tạo sức mạnh cạnh tranh; phát động phong trào “người Việt dùng hàng Việt” để hỗ trợ doanh nghiệp VN duy trì và có cơ hội phát triển trong điều kiện kinh tế thế giới đang rơi vào tình trạng suy thoái như hiện nay.
Theo cam kết WTO, lộ trình mở cửa dịch vụ phân phối như sau:
- Về hình thứuc đầu tư:
+ Ngay khi VN gia nhập WTO: được đầu tư và hoạt động theo hình thức liên doanh, trong đó NĐTNN chiếm không quá 49% vốn điều lệ.
+ Từ 1/1/2008: không hạn chế tỷ lệ góp vốn của NĐTNN (nhưng phải lập công ty dưới hình thức góp vốn liên doanh).
+ Từ 1/1/2009: được đầu tư theo hình thức 100% vốn của NĐTNN.
- Về lập cơ sở bán lẻ:
+ Quyền phân phối của NĐTNN gắn liền với quyền được lập cơ sở bán lẻ thứ nhất.
+ Khi lập cơ sở bán lẻ thứ hai được xem xét trên cơ sở kiểm tra nhu cầu kinh tế - ENT (số lượng các nhà cung cấp dịch vụ đang hiện diện trong một khu vực địa lý, sự ổn định của thị trường và quy mô địa lý…)
- Về hàng hóa:
+ Danh mục hàng hóa mà NĐTNN không được quyền phân phối: Lúa gạo, đường, thuốc lá và xì gà, dầu thộ và dầu đã qua chế biến, dược phẩm, thuốc nổ, sách – báo – tạp chí, kim loại quý và đá quý, vật phẩm đã ghi hình trên mọi chất liệu, đĩa, băng, các phương tiện đã lưu trữ thông tin…).
+ Danh mục hàng hóa mà NĐTNN được phân phối theo lộ trình: 1/1/2009: máy kéo – phương tiện cơ giới – ô tô con và xe máy.
+ 1/1/2010: rượu, xi măng và clinke, phân bón, sắt thép, giấy, lốp xe và thiết bị nghe nhìn.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Trong bối cảnh kinh tế tiếp tục khó khăn, diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro, Hiệp hội Rau quả Việt Nam đã đưa ra dự báo, nhu cầu tiêu thụ rau quả thế giới tiếp tục tăng từ 3,5-5% và ngành rau quả đặt mục tiêu xuất khẩu đạt 1 tỷ USD trong năm 2013.
Gần đây, nhiều lô hàng chè của Việt Nam xuất khẩu sang các nước châu Âu EU đã bị trả về do phát hiện có chứa các chất Acetamiprid và Imidacloprid. Đây là 2 chất thuộc danh mục 02, theo lộ trình sẽ bị đưa ra khỏi danh mục vào tháng 2/2015.
Trong khi các nền kinh tế lớn ở châu Âu bao gồm cả Đức, Pháp và Italy đều bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng nợ công khu vực đồng tiền chung euro, kinh tế Thụy Sĩ trong năm qua vẫn phát triển với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm 2012 đạt khoảng 422 tỷ USD.
Tận dụng tối đa những thuận lợi mà việc mở cửa thị trường phân phối từ 1/1/2009 đem lại, đồng thời hạn chế khó khăn mà các doanh nghiệp sẽ phải đối mặt trong thời gian tới là nội dung chính được Thứ trưởng Bộ Công Thương lưu ý các doanh nghiệp bán lẻ trong nước.
Hiệp định đối tác kinh tế Việt Nam – Nhật Bản đã hoàn tất, dự kiến sẽ được chính thức ký kết vào trung tuần tháng 12 này. Cơ hội gia tăng xuất khẩu hàng hóa vào Nhật đang mở ra đối với các doanh nghiệp Việt Nam.
Thông tin từ Bộ Công Thương cho biết, có nhiều lý do khiến hoạt động nhập khẩu (NK) năm 2009 sẽ không tăng như năm 2008, đó là, các biện pháp của Chính phủ đã ban hành nhằm kiềm chế lạm phát, thực hiện tiết kiệm trong chi phí công, cắt giảm đầu tư các công trình không hiệu quả hoặc chưa cần thiết; hạn chế NK thông qua việc tăng thuế suất NK, nộp thuế trước khi thông quan, quản lý NK bằng giấy phép tự động.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, năm 2008 lượng gạo xuất khẩu cả nước đã vượt qua 4,3 triệu tấn, trị giá hơn 2,5 tỉ USD (tăng hơn năm trước 1 tỉ USD). Đây là một trong những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu tăng mạnh nhưng người làm ra hạt lúa ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), góp 90% lượng gạo xuất khẩu cho đất nước, vẫn còn nhiều gian truân. Làm gì để tương lai hạt gạo của vùng đất Chín Rồng vừa tăng kim ngạch xuất khẩu, vừa tăng lợi nhuận cho người trồng lúa?
Bắt đầu từ 1/1/2009 thuế giá trị gia tăng (GTGT) áp dụng với sản xuất thép sẽ tăng từ 5% lên 10%, bên cạnh đó nguyên liệu đầu vào là thép phế đang tăng giá khiến cho nhiều dự báo giá thép sẽ tăng lên vào đầu năm mới.
Tin từ Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH-CN) cho biết, hiện nay trên cả nước có 220 địa danh được sử dụng làm nhãn hiệu cho các loại đặc sản như giống cây trồng, hàng hóa tiêu dùng, các loại chế phẩm mang tính gia truyền...
“Cuộc chơi hiện nay đầy cám dỗ, đầy cơ hội và thách thức. Nhưng điều đáng buồn là chúng ta đã chuyển cơ hội thành thách thức nhiều hơn là thách thức thành cơ hội”.
Khi kinh doanh tại các thành phố lớn ngày càng cạnh tranh gay gắt cùng nhu cầu tiêu dùng giảm, các đại gia điện máy đã mở cuộc "tiến quân" về tỉnh lẻ để “chiều” người dân ở quê.
Nhóm hàng điện tử viễn thông vẫn dẫn đầu nhóm ngành hàng xuất khẩu có “hàm lượng” FDI cao nhất và giá trị xuất khẩu thuộc hàng cao nhất. Tuy nhiên, hàm lượng FDI trong top 10 đã có sự sụt giảm đáng kể.
Tiểu thương tại đây hàng năm đều cam kết về nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, không bán hàng lậu và hàng nhái. Tuy nhiên, phần lớn đều cho rằng điều này rất khó khả thi.
Cục thống kê Tp.HCM vừa công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7/2014 của thành phố đã tăng 0,12% so với tháng trước và tăng 5,47% so với cùng tháng năm trước. Như vậy, tính từ đầu năm, CPI đã tăng 1,22%, cao hơn gấp đôi mức tăng của năm 2013 (0,66%).
Hiện nay, cuộc xâm lấn của hàng giả đã khiến người ta phải nhìn nhận lại tiêu chí của sự xa xỉ và khiến nhà chức trách các nước trên thế giới đau đầu tìm cách dẹp bỏ.
Thành tích xuất khẩu của Việt Nam lẽ ra sẽ còn cao và hiệu quả hơn nữa nếu quản lý nhà nước khắc phục được những hạn chế về cơ sở hạ tầng, tệ tham nhũng, tính khó tiên liệu của chính sách, và tạo giá trị gia tăng cho hàng hoá.
Bằng nhiều cách, hàng hóa Thái Lan đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường Việt Nam và trong tương lai không xa có thể là một thách thức lớn cho hàng Việt.
Giá cá trên thị trường toàn cầu đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại do Trung Quốc có nhu cầu ngày càng lớn đối với những loại hải sản cao cấp như cá ngừ và hàu, trong khi sản lượng đánh bắt có chiều hướng giảm sút.
Các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá bán lẻ ở Việt Nam vẫn là lĩnh vực hấp dẫn nhất. Dù không như đồn đoán ban đầu các tập đoàn lớn sẽ tràn vào nuốt chửng thị trường Việt Nam, nhưng chỉ nhìn vào tốc độ mở rộng của Big C, Metro, Lotte... vừa qua cho thấy sức ép cạnh tranh đang nóng lên từng ngày.
Lại tương tự giá thuốc, giá thực phẩm chức năng cũng đang “nhảy múa thoải mái” khi giá mua vào với giá bán ra chênh nhau tới cả chục lần! Thị trường thực phẩm chức năng đang phát triển mạnh mẽ. Nhưng các quy định về quản lý thực phẩm chức năng đang tỏ ra quá lạc hậu. Phần quản lý giá của mặt hàng này đang bị thả nổi hoàn toàn.
Tháng 4, nhập khẩu đạt con số 6,95 tỷ USD, đưa tổng kim ngạch nhập khẩu 4 tháng qua lên hơn 24,8 tỷ USD. Với kim ngạch xuất khẩu 4 tháng là 20,1 tỷ USD, như vậy, nhập siêu những tháng đầu năm đã lên khoảng 4,7 tỷ USD, tương đương với hơn 23% kim ngạch xuất khẩu. Với cách làm như hiện nay, các chuyên gia cho rằng, mục tiêu kiềm chế nhập siêu dưới 20% trong năm nay là rất khó.
Mark Zimmeran – cựu cố vấn Chủ tịch Phòng thương mại của Mỹ ở Nhật Bản đã viết trong cuốn sách nổi tiếng “Làm ăn với người Nhật như thế nào” của ông: “việc nghiên cứu kỹ càng và nghiêm túc tâm lý người Nhật và cấu trúc xã hội của nước Nhật là cực kỳ cần thiết cho việc làm ăn có hiệu quả với người Nhật”.
Kim ngạch xuất khẩu quý I/2010 ước đạt 14 tỷ USD, giảm 1,6% so với cùng kỳ 2009. Kim ngạch nhập khẩu 3 tháng ước đạt 17,525 tỷ USD, tăng 37,6% so với cùng kỳ năm 2009. Trong đó, nhóm hàng nguyên nhiên vật liệu cần nhập khẩu tăng 35,3%; nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu dự báo tăng khoảng 60,2% và nhóm hàng cần hạn chế nhập khẩu cũng tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái.
Sự phục hồi của kinh tế trong nước sẽ khiến nhu cầu nhập khẩu hàng hóa tăng, đặc biệt việc thực hiện giải ngân vốn FDI được dự báo tăng cao sẽ khiến nhập khẩu máy móc, thiết bị phục vụ cho hoạt động đầu tư, xây dựng và sản xuất cũng sẽ tiếp tục gia tăng mạnh. Dự báo kim ngạch nhập khẩu năm 2010 ước đạt 74,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm 2009.
Hiệp định tự do thương mại ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) về nguyên tắc có hiệu lực từ 01/01/2010, có lộ trình cắt giảm tới gần 7.000 dòng thuế. Indonesia đã yêu cầu đàm phán lại với TQ về việc hoãn thực thi ACFTA. Việt Nam hầu như vẫn chưa có một bộ hàng rào kỹ thuật đầy đủ cho các ngành sản xuất trong nước. Mối lo nhập siêu gia tăng từ TQ và mối lo nhiều Doanh nghiệp VN mất thị trường nội địa là có cơ sở....
Theo Tổng cục Thống kê, nhập siêu năm 2009 ước tính lên tới 12,246 tỷ USD, con số này thấp hơn nhiều mức nhập siêu thực hiện lên tới 18,029 tỷ USD của năm 2008, nhưng tăng gần 250 triệu USD so với mục tiêu đề ra.
Để nâng cao giá trị gia tăng cho hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam, góp phần phát triển bền vững nền kinh tế trong quá trình tham gia chuỗi giá trị cung ứng toàn cầu với những tiêu chuẩn ngày càng ngặt nghèo mà thị trường đặt ra, thì Việt Nam còn nhiều việc phải làm...
Xuất khẩu khoảng 25% tổng sản lượng gạo hàng năm, nhưng giá gạo xuất khẩu của Việt Nam ngày càng tụt dốc quá xa so với của Thái Lan trong thời gian qua, và những người nông dân vẫn không được hưởng lợi tương ứng với công sức của mình bỏ ra,....