Năm 2009 đặt ra không ít thách thức đối với Việt Nam. Do đó, Chính phủ sẽ tiếp tục theo đuổi mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và thực hiện an sinh xã hội.
Đồng thời, một quyết tâm mới cũng được đặt ra là chủ động ngăn chặn suy giảm của nền kinh tế và duy trì tăng trưởng hợp lý khoảng 6,5%.
Đây là những mục tiêu lớn cho năm 2009 được Thủ tướng khẳng định tại hội nghị triển khai nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2009 do Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức cuối tuần qua tại Hà Nội. Trong đó, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh vào 3 giải pháp sẽ được triển khai để thực hiện những mục tiêu đề ra: chính sách tiền tệ, kích cầu đầu tư và an sinh xã hội.
Chính sách tiền tệ
Theo người đứng đầu Chính phủ, nhiệm vụ của Việt Nam trong năm 2009 vẫn là kiềm chế lạm phát.
"Mặc dù tình trạng lạm phát đã bước đầu được khống chế nhưng không thể chủ quan vì những nguyên nhân cơ bản gây lạm phát như cơ cấu kinh tế, cơ cấu đầu tư, chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ cần thời gian hoàn thiện", Thủ tướng nói.
Các giải pháp chính nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, ngăn chặn nguy cơ suy giảm nhưng vẫn đảm bảo kiềm chế lạm phát gồm: áp dụng chính sách tài khóa tiền tệ phù hợp, khuyến khích mạnh đầu tư phát triển cùng xuất khẩu và đảm bảo an sinh xã hội.
Thủ tướng nhấn mạnh Việt Nam sẽ áp dụng chính sách tiền tệ nới lỏng có kiểm soát, giảm lãi suất để kích thích đầu tư và hiện đã đưa lãi suất về gần với mức lãi suất trước khi xảy ra khủng hoảng tài chính thế giới. Đi liền với đó là tạo điều kiện cho hệ thống ngân hàng hoạt động hiệu quả, tính thanh khoản được bảo đảm. Không để hệ thống ngân hàng (quốc doanh và cổ phần) mất ổn định.
Các định chế tài chính, chứng khoán ở Việt Nam chưa phát triển nên nguồn vốn huy động cho nền kinh tế chủ yếu từ ngân hàng. Do đó Nhà nước phải can thiệp không chỉ bằng mệnh lệnh hành chính mà bằng thực lực của nền kinh tế khi các ngân hàng thương mại quốc doanh chiếm 70% thị phần cho vay. Trong bối cảnh các doanh nghiệp tồn kho lớn, chưa xuất khẩu được, các ngân hàng có thể hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó khăn bằng khoanh nợ, giãn nợ, thậm chí giảm lãi suất.
Thủ tướng dẫn chứng, 5 triệu tấn than đang nằm chờ chưa xuất được chi phí bỏ ra cũng rất lớn vì để có được 1 tấn than phải bóc 8 khối đất tương đương với chi phí khoảng 800 ngàn đồng. Vì vậy, Thủ tướng cho rằng: "Các ngân hàng quốc doanh phải làm nòng cốt trong việc giải cứu cho các doanh nghiệp. Bởi vì doanh nghiệp đổ thì ngân hàng cũng chết".
Cùng với đó chính sách tài khóa cũng được áp dụng như xem xét miễn giảm thuế cho doanh nghiệp để duy trì sản xuất.
Khuyến khích đầu tư và xuất khẩu
Thủ tướng nhận định, nền kinh tế Việt Nam đã là một bộ phận không tách rời nền kinh tế thế giới, nên khi bên ngoài có biến động, xuất khẩu của Việt Nam sẽ chịu tác động đầu tiên. "Xuất khẩu trong 2 tháng cuối năm sẽ rất khó khăn, dệt may, thủy sản, đồ gỗ, cao su đều đã giảm cả về số lượng lẫn giá trị". Do đó, Chính phủ yêu cầu tìm mọi cách để hỗ trợ xuất khẩu bao gồm vốn vay, lãi suất, thuế, thủ tục, mở rộng thị trường...
Cuối năm nay, nếu Việt Nam ký được EPA với Nhật Bản thì dệt may vào thị trường này từ mức thuế 10% sẽ xuống còn 0%. Hiện Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đang có mặt tại Mỹ để vận động nước này ký hiệp định thuế quan thấp với Việt Nam. Nếu đạt được thoả thuận thì 3.500 mặt hàng Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ sẽ được giảm thuế mạnh. Ví dụ như nước dứa xuất khẩu sang Mỹ đang chịu thuế 15% sẽ xuống chỉ còn 5%.
Hiện tại nhu cầu nội địa của chúng ta rất lớn. Vì vậy cần kích thích đầu tư vào hạ tầng, sản xuất. Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư theo các hình thức khác nhau. Ví dụ đầu tư vào điện không chỉ theo hình thức BOT mà cả BT. Khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư vào các dự án, kể cả bất động sản.
Trong lúc giá sắt thép, xi măng... giảm phải tranh thủ đầu tư. "Phải kích cầu đầu tư vào các dự án có hiệu quả, không chỉ bằng ngân sách nhà nước, trái phiếu chính phủ mà bằng cả sự tham gia của các thành phần kinh tế", Thủ tướng nhấn mạnh và lưu ý: "Tất nhiên phải đầu tư vào những dự án có hiệu quả. Nếu vội vã đầu tư tràn lan vào cả những dự án kém hiệu quả sẽ quay trở lại lạm phát".
Đảm bảo an sinh xã hội
Thủ tướng chỉ thị, những chính sách an sinh xã hội hiện có của Đảng và Nhà nước phải làm cho tốt. Có điều đáng buồn là trong lúc đất nước còn nghèo nhưng khi đưa tiền xuống cho người dân do cách thức tổ chức thực hiện còn kém nên người dân không được hưởng lợi. Vì vậy Thủ tướng yêu cầu khi chính sách đã có các tỉnh thành phải bố trí đủ vốn và triển khai thực hiện cho đến người thụ hưởng.
Chính phủ yêu cầu không để cho dân đói. Thủ tướng cho biết chính phủ đang cố gắng để ngày 1/1/2009 sẽ đưa ra bảo hiểm thất nghiệp. Song song đó, để hỗ trợ cho 61 huyện nghèo với 2,4 triệu dân tương đương 480 ngàn hộ đang sử dụng 6,3 triệu ha đất trong đó có 4,2 triệu ha đất rừng, không có cách nào khác là đi lên bằng đất đai.
Vì vậy Chính phủ vừa thông qua chính sách hỗ trợ nghề rừng, sau đó trồng trọt chăn nuôi cho người dân. Thủ tướng yêu cầu các doanh nghiệp nhà nước, các tổng công ty và một số doanh nghiệp tư nhân chung tay giúp người dân.
Riêng với trường hợp doanh nghiệp vừa và nhỏ, Thủ tướng cũng lưu ý ngoài việc hỗ trợ lãi suất ngân hàng, thuế, một điểm mới là bảo lãnh cho doanh nghiệp vừa và nhỏ đầu tư xuất khẩu. Theo đó, Ngân hàng phát triển, nơi làm chính sách, có nhiệm vụ bảo lãnh cho doanh nghiệp nhỏ và vừa xuất khẩu. Thủ tướng nói: nguồn vốn đang khó khăn không thể lập quỹ nào khác mà phải giao cho Ngân hàng phát triển (VDB) thực hiện.
“Thiếu một đại diện chủ sở hữu tập trung, duy nhất, chuyên nghiệp thì các DNNN không chỉ lâm vào cảnh oái oăm “lắm cha con khó lấy chồng” mà còn tiếp tục phải đối mặt với thực trạng đã kéo dài và gần như mạn tính là “cha chung không ai khóc””.
“Quy định về doanh nghiệp nhà nước tại Dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi (lần 4) là một bước lùi so với Dự thảo (lần 1). Bởi trước đó, Dự thảo Luật đã nêu rất rõ quan điểm cần phải có một cơ quan quản lý độc lập, tách bạch chức năng quản lý nhà nước ra khỏi công việc quản lý kinh doanh và không để cơ chế chủ quản như hiện nay.”
Nhà đàm phán sắc sảo về WTO đã 72 tuổi, là cố vấn của đoàn đàm phán các hiệp định TPP và EU sáng nay dậy sớm, mặc quần “lửng” ngắn xuống phòng internet khách sạn ngồi kiểm tra email.
Môi trường kinh doanh kém, Việt Nam mất thu nhập 7.000 USD, thất thu thương mại 37 tỷ USD vì thủ tục xuất nhập khẩu, 7 tháng CPI mới chỉ tăng 1,62%, nửa đầu tháng 7 tiếp tục nhập siêu 260 triệu USD ..
Phát biểu tại diễn đàn về Việt Nam trong khuôn khổ Tuần lễ Tài chính Euro lần thứ 10 đang diễn ra tại thành phố Frankfurt (Đức), chuyên gia kinh tế John Shrimpton thuộc Tập đoàn Dragon Capital Group (DCG) cho rằng kinh tế Việt Nam đang tốt đẹp trở lại sau giai đoạn phát triển nóng.
Vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết: Năm 2008 xuất khẩu các loại nông, lâm, thuỷ sản tiếp tục được mở rộng và chiếm thị phần lớn trong khu vực và thế giới, giá trị kim ngạch xuất khẩu cả năm ước đạt 16,35 tỷ USD, tăng 29,7% so với năm trước. Sản lượng các cây trồng chủ lực cũng có xu hướng tăng như: cà phê đạt khoảng 980.000 tấn (ước vượt 8,8% so với kế hoạch), chè đạt gần 732.000 tấn (ước vượt kế hoạch 12,5%).
Có một công ty dệt may mang tên Ngày sinh của Bác ở Thủ đô Hà Nội. Nơi chúng tôi đến, thấp thoáng những nhà xưởng xen lẫn những hàng cây tươi mát, là những dãy công-ten-nơ đang chất hàng xuất khẩu phục vụ cho lễ Noen này tại các trung tâm thương mại quốc tế.
Ngày 20-11, tại Hà Nội, Bộ Công thương đã sơ kết thí điểm mô hình tập đoàn kinh tế (TĐKT) theo Nghị quyết TƯ 3 và Nghị quyết TƯ 9 (khóa IX) về hình thành một số TĐKT mạnh do Tổng công ty nhà nước làm nòng cốt, có sự tham gia rộng rãi của các thành phần kinh tế trong nước và đầu tư của nước ngoài.
“Thiếu một đại diện chủ sở hữu tập trung, duy nhất, chuyên nghiệp thì các DNNN không chỉ lâm vào cảnh oái oăm “lắm cha con khó lấy chồng” mà còn tiếp tục phải đối mặt với thực trạng đã kéo dài và gần như mạn tính là “cha chung không ai khóc””.
“Quy định về doanh nghiệp nhà nước tại Dự thảo Luật Doanh nghiệp sửa đổi (lần 4) là một bước lùi so với Dự thảo (lần 1). Bởi trước đó, Dự thảo Luật đã nêu rất rõ quan điểm cần phải có một cơ quan quản lý độc lập, tách bạch chức năng quản lý nhà nước ra khỏi công việc quản lý kinh doanh và không để cơ chế chủ quản như hiện nay.”
Nhà đàm phán sắc sảo về WTO đã 72 tuổi, là cố vấn của đoàn đàm phán các hiệp định TPP và EU sáng nay dậy sớm, mặc quần “lửng” ngắn xuống phòng internet khách sạn ngồi kiểm tra email.
Môi trường kinh doanh kém, Việt Nam mất thu nhập 7.000 USD, thất thu thương mại 37 tỷ USD vì thủ tục xuất nhập khẩu, 7 tháng CPI mới chỉ tăng 1,62%, nửa đầu tháng 7 tiếp tục nhập siêu 260 triệu USD ..
Với sự kiện giàn khoan Hải Dương 981 cùng tham vọng và thực lực của Trung Quốc cũng như những tuyên bố bất chấp dư luận quốc tế của giới lãnh đạo nước này trong thời gian qua đã đặt Việt Nam trước việc phải chấp nhận một thực tế là trong giai đoạn tới, đất nước sẽ phải phát triển kinh tế trong điều kiện không có có môi trường hoàn toàn thuận lợi do những lo ngại về bất ổn.
Việc tách bạch chức năng vừa quản lý nhà nước vừa quản lý doanh nghiệp, hạn chế khả năng chính sách đưa ra bị chi phối bởi lợi ích ngành... là yêu cầu cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước.
Các nước lớn đóng vai trò rất quan trọng trong việc dàn xếp các cuộc xung đột mang tính quốc tế và nhiều khi họ sử dụng các vấn đề của thiên hạ để phục vụ cho những tính toán của riêng mình
Trong bản kết luận thanh tra gửi Thủ tướng, Thanh tra Chính phủ có kiến nghị kiểm điểm cá nhân, tổ chức có liên quan nhưng sai phạm của lãnh đạo VCCI chưa đến mức phải xử lý kỷ luật.
Sau gần 25 năm đổi mới, bộ mặt kinh tế, xã hội Việt Nam đã khác hẳn. So với 10 năm trước, đời sống của dân chúng nói chung hiện nay được cải thiện nhiều, vị trí của Việt Nam trên thế giới cũng tăng lên đáng kể. Rõ ràng ở đây có vấn đề hiệu suất phát triển, có khả năng bỏ lỡ các cơ hội mà nguyên nhân sâu xa nằm ở cơ chế, ở sự chậm hoàn thiện cơ chế thị trường, ở năng lực nắm bắt cơ hội, và việc thực thi các chính sách, vì các điều kiện về bối cảnh khu vực và cơ hội phát triển Việt Nam không bất lợi so với các nước lân cận.
Bàn cờ kinh tế VN bị chia thành rất nhiều mảnh nhỏ. Các mảnh này thường bị chi phối bởi các nhóm độc quyền và đặc quyền. Điểm yếu cơ bản nhất trong mô hình tăng trưởng của Việt Nam là tăng trưởng chủ yếu nhờ vào việc bán tài nguyên và gia công trình độ thấp, nhờ vào tăng lượng đầu tư và lấy khu vực kinh tế nhà nước vốn kém hiệu quả làm chủ đạo.
Việt Nam tăng 18 bậc lên vị trí thứ 71 trong bảng chỉ số về môi trường thương mại toàn cầu năm 2010 vừa được WEF công bố. Trong tổng số 125 nền kinh tế được WEF xem xét năm nay Singapore và Hồng Công tiếp tục dẫn đầu thế giới về phương diện tạo điều kiện thuận lợi cho tăng cường trao đổi thương mại toàn cầu.
Hiện nay quy mô của các vùng kinh tế trọng điểm (VKTTĐ) đã mở rộng đến gấn 25% diện tích và chiếm khoảng 70% thu nhập kinh tế của cả nước. Một vấn đề đặt ra là: quan điểm ngày càng mở rộng quy mô diện tích của các VKTTĐ của Việt Nam có hợp lý hay không? Làm thế nào để các VKTTĐ phải thực sự là động lực tăng trưởng và phát triển kinh tế của cả nước ,có một thế đứng vững chắc trong tương lai nhằm thực hiện mục tiêu phát triển bền vững quốc gia.
Ngày 17-5, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) đã tổ chức hội thảo tham vấn cho dự thảo Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) 5 năm 2011-2015, với sự tham gia của đại diện các cơ quan quốc tế. Nội dung chủ yếu nêu lên bức tranh toàn cảnh về KT-XH, cùng những vấn đề liên quan khi nước ta bước vào giai đoạn "đệm" chuyển tiếp để cơ bản trở thành nước công nghiệp hóa vào năm 2020.
Bên cạnh những vấn đề quản lý đô thị, trung tâm hành chính quốc gia… thì bài toán kinh tế là băn khoăn lớn nhất khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về đồ án quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, sáng 11/5.
Kể từ khi khu kinh tế ven biển đầu tiên là Chu Lai được thành lập năm 2003, đến nay đã có 14 khu kinh tế biển được thành lập, gồm 2 khu ở đồng bằng sông Hồng, 10 khu ở vùng duyên hải miền Trung và 2 khu ở miền Nam. Theo Quy hoạch phát triển các KKT biển đến năm 2020 cả nước sẽ có 15 khu kinh tế biển với kinh phí đầu tư khoảng 162.000 tỷ đồng và tạo việc làm cho khoảng 500.000 ngàn người.
Tại bài viết mới nhất trên blog của mình, TS. Trần Công Hòa đã phân tích và đưa ra một số khuyến nghị về hoạch định chính sách và điều hành nền kinh tế 2010: tiếp tục giảm giá VND; cắt giảm chi tiêu công; tăng tính độc lập của NHNN; kiên quyết cho phá sản những doanh nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ; điều chỉnh chính sách thuế ở một số lĩnh vực theo phương thức lũy tiến; phát triển công nghiệp phụ trợ;...
Tăng trưởng luôn luôn là một cuộc trường chinh. Vì vậy, không thể chỉ vì tăng trưởng ngắn hạn mà hy sinh sự ổn định và bền vững trong dài hạn. Cổ nhân ngày xưa có câu “dục tốc bất đạt”, không những thế cái giá phải trả cho kinh tế bất ổn rất lớn, chỉ cần nhìn sang mấy nước xung quanh như Thái Lan, Indonesia hay Philippines là có thể thấy rất rõ điều này.
Cải cách cơ cấu là một đòi hỏi nghiệt ngã đối với tất cả các nước muốn tiến bước trên con đường đi đến phồn vinh. Thế nhưng, có nhiều nước không chủ động vượt qua đòi hỏi này khi tình thế kinh tế còn thuận lợi và thường bắt đầu nó quá muộn khi đất nước đã rơi vào khủng hoảng. Điều này lý giải tại sao nhiều nước có khởi đầu tốt nhưng rồi sa lầy trong cạm bẫy của mức thu nhập trung bình ...
Năm 2009, tăng trưởng GDP đạt 5,32%; lạm phát được kiềm chế dưới 7%; hệ số ICOR là 5, 16. Những con số này có thể cho cảm nhận kinh tế vĩ mô đang ở tình trạng khá ổn định. Tuy nhiên Tổng cục Thống kê cho rằng các cân đối vĩ mô chưa thật vững chắc, bất bình đẳng giầu nghèo tăng, chậm được khắc phục,...
Nền kinh tế của Việt Nam đã và đang ngày một trở nên phức tạp hơn, với các cơ chế, thị trường, tổ chức và lực lượng kinh tế mới ra đời trong suốt hơn hai thập niên đổi mới. Sự gấp gáp của cuộc đua tranh kinh tế được nhân lên bằng hành trình hội nhập, trong đó Việt Nam là thành viên mới của WTO.