Theo Sở Xây dựng TP HCM, thành phố này còn khoảng 100 chung cư cũ nát cần cải tạo hoặc xây dựng mới. Riêng trong năm 2010, sẽ tháo dỡ 100.000 m2 sàn chung cư hư hỏng nặng, di dời 2.000 hộ dân. Tuy nhiên, đến nay kế hoạch này vẫn chưa thực hiện được và hàng ngàn hộ dân vẫn phải sống trong điều kiện hết sức nguy hiểm. Điển hình là các chung cư chung cư 727 Trần Hưng Đạo, chung cư Thanh Đa, chung cư Lý Thường Kiệt...
Sở cho biết, có nhiều vấn đề khiến dự án di dời, cải tạo, xây dựng mới các khu chung cư bị kéo dài. Đó là các thủ tục pháp lý để lập dự án xây dựng mới rất phức tạp; vấn đề đền bù giải tỏa khó khăn, trong khi doanh nghiệp hầu như không mặn mà với việc xây mới chung cư cũ (sau khi tính toán tầng cao, mật độ xây dựng và hệ số sử dụng đất, doanh nghiệp thấy việc kinh doanh không lợi nhuận, trong khi việc giải tỏa, tái định cư lại rất rắc rối).
Còn theo Sở Xây dựng Hà Nội, gần 20 khu nhà, chung cư cũ đã được đăng ký nghiên cứu cải tạo, tập trung tại Thượng Đình, Khương Thượng, Thành Công, Phương Mai, Vĩnh Hồ, Nguyễn Công Trứ, Giảng Võ, Nghĩa Tân, Hào Nam, Quỳnh Mai, Nghĩa Đô, Láng Hạ, Láng Trung, Kim Liên, Nam Đồng, Tân Mai...
Tuy nhiên, theo lãnh đạo Sở, việc cải tạo, xây mới các khu vực này gặp không ít khó khăn. Chỉ có các khu chung cư đơn lẻ, vị trí mặt đường mới được chủ đầu tư “hăng hái” tham gia. Trong khi những khu vực quy hoạch cải tạo phải nâng cấp đồng bộ hệ thống hạ tầng đô thị, đáp ứng đủ dân cư trong phạm vi dự án, thì khả năng thu hồi vốn kém và “kén” chủ đầu tư.
Theo ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, các khu vực xuống cấp và gây nguy hiểm như khu tập thể Giảng Võ, khu I (1, 2 , 3) Thành Công đều đang được thực hiện. Mặc dù đã lên danh sách các khu nhà đưa vào cải tạo, xây mới nhưng hiện còn rất nhiều vướng mắc về quyền lợi (của cả người dân và doanh nghiệp) và quy hoạch đô thị.
Mặc dù theo quy định, diện tích căn hộ đền bù lớn gấp 1,5 lần nhưng người dân vẫn không đồng tình và luôn muốn phải lớn gấp 2 - 2,5 lần. Khi yêu cầu của người dân quá cao, chủ đầu tư buộc phải tính tới bài toán xây thêm nhiều phòng ốc, xây cao lên để bù lại chi phí. Tuy nhiên, tại nhiều dự án, chủ đầu tư và người dân thỏa thuận được với nhau thì lại vướng về quy hoạch của Chính phủ và TP.
Theo ông Tuấn, hiện có 2 cách để khơi thông vướng mắc. Thứ nhất, xây dựng những khu vực tái định cư để đưa người dân ra đó, để được ở những căn hộ có diện tích rộng hơn. Thứ hai, xây dựng chung cư tập trung. Tuy nhiên, vướng mắc chính hiện nay là hệ thống cơ sở hạ tầng, giao thông đi lại chưa thể nhanh chóng đồng bộ, và cần thời gian dài để thực hiện.