Một số kinh nghiệm về quy hoạch phát triển sân Golf

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Golf là môn thể thao thú vị đã thu hút được rất nhiều người chơi trên thế giới và nó cũng đang là môn thể thao thịnh hành nhất trong giới doanh nhân hiện nay. Nếu được tận mắt chứng kiến những đường banh chuẩn xác đến từng lỗ nhỏ trên sân golf thì chúng ta mới cảm nhận được vẻ đẹp thực sự của môn thể thao “quý tộc” này. Chẳng có trò chơi nào vừa cho phép bạn thả hồn suốt 5-6 tiếng đồng hồ ngoài thiên nhiên tươi đẹp, vừa có dịp gần gũi, “tán gẫu” những chuyện rất đời thường với bạn bè, vừa phục vụ cho công việc như golf.

Nhìn từ góc độ là một người chơi golf, đây là một môn thể thao đòi hỏi những tố chất và khả năng nhất định của những người chơi, trong khi mặt bằng kinh tế của đa số người dân còn thấp. ở Việt Nam, golf vẫn còn được coi là một môn thể thao mới nhưng lại  có tiềm năng phát triển  rất lớn vì Việt Nam được thiên nhiên ban tặng vô số những vị trí đẹp và khí hậu rất lý tưởng để biến mình thành thiên đường của golf. Chính vì lẽ đó mà từ năm 1990 trở lại đây, nhiều dự án xây dựng và kinh doanh sân golf đã được hình thành với sự liên kết của các nhà đầu tư nước ngoài, được Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp giấy phép hoạt động. Nhiều dự án sân golf  khác hiện nay vẫn đang được cấp phép được triển khai một cách mạnh mẽ tại các địa phương tạo cơ hội thúc đẩy  phát triển mọi mặt của đời sống như du lịch, thể thao và phát triển cộng đồng xã hội cũng như việc đầu tư cơ sở hạ tầng.

Việc phát triển sân golf vừa đáp ứng nhu cầu cho người chơi golf ngày càng tăng (trong đó rất nhiều khách du lịch) vừa tạo công ăn việc làm lâu dài với mức lương tương đối cao, làm sạch môi trường, mang lại hiệu quả rất cao cho nhà đầu tư và quốc gia thông qua những nguồn thu khác như Thuế  thu trên phí thành viên hay phí chuyển nhượng... Sân golf cũng là loại hình công viên, là quỹ đất dự trữ và còn chứa đựng nhiều yếu tố cần thiết đối với một đô thị phát triển. Ngoài ra  những sân golf được quản lý và đầu tư cơ sở hạ tầng sẽ mang lại lợi ích sinh thái học cũng như những lợi ích cộng đồng đáng kể. Với không gian xanh mát nằm trong những hệ sinh thái tự nhiên sẽ có tác dụng củng cố đời sống tự nhiên và cũng để điều hòa không khí tự nhiên, cung cấp những lượng Oxy lớn làm sạch không khí ô nhiễm và làm mát khí quyển. Lợi ích về mặt sinh thái học của sân golf là rất rõ với hệ thống xử lý nước làm nhiệm vụ giữ các chất thải ô nhiễm tại chỗ cũng như trở thành bộ máy lọc giữ rác thải hiệu quả cho các dòng nước thải. Tuy vậy thì trong trường hợp không được quản lý tốt, việc lựa chọn địa điểm không hợp lý, sử dụng giống cỏ hay các chất hóa học (phân bón, thuốc trừ sâu) không thuộc công nghệ thân thiện với môi trường cũng có thể kéo theo những tác động tiêu cực như việc mất các loại sinh vật và môi trường sống tự nhiên, giảm chất lượng phong cảnh tự nhiên, phá hủy phong cảnh lịch sử lâu đời và các yếu tố di sản văn hóa. Các sân golf đều sử dụng một lượng lớn các loại hoá chất để nuôi cỏ và diệt trừ nấm, sâu bệnh... Các loại hoá chất này đều thuộc nhóm hoà tan và nếu không được xử lý một cách kĩ càng sẽ ngấm theo đường nước thải xuống đất và nguồn nước ngầm, có khả năng ảnh hưởng lớn nguồn nước sinh hoạt chung của dân cư và tách vụn môi trường sống tự nhiên.

Chính vì lẽ đó mà vai trò của Nhà nước và các bên liên quan trong việc phát huy những mặt tích cực, hạn chế những tác động tiêu cực trong việc phát triển các sân golf là vô cùng quan trọng trong giai đoạn các dự án sân golf đang được phát triển một cách ồ ạt như hiện nay. Về góc độ môi trường, cần bảo vệ và thúc đẩy đa dạng sinh học (yếu tố chủ chốt của tính bền vững), bảo vệ và tu bổ phong cảnh thiên nhiên bằng việc giữ gìn và kết nối các môi trường sống tự nhiên. Ước tính trung bình cho thấy một sân golf 18 lỗ tiêu thụ mỗi ngày 5.000 mét khối nước, tương đương lượng nước sinh hoạt cho 20.000 gia đình và sự “khát nước” này có thể gây hậu quả nghiêm trọng nên xét về góc độ môi trường thì việc giảm thiểu tiêu thụ và lãng phí các nguồn tài nguyên thiên nhiên và áp lực lên nguồn nước là rất quan trọng. Về góc độ xã hội, cùng với việc giám sát hoạt động của đội ngũ cán bộ quản lý cần đặc biệt xây dựng một mối quan hệ tốt với cộng đồng, tôn trọng văn hóa để kết nối với văn hóa địa phương và truyền thống. Thực tế là khi tiến hành triển khai xây dựng một sân golf thì việc kết nối được với những người dân địa phương trong việc giải phóng mặt bằng là rất quan trọng. Người bị ảnh hưởng nhiều nhất ở đây chính là những người dân địa phương nên cần tạo điều kiện về đào tạo nghề cho con em những nông dân mất đất để họ có thể tìm kiếm việc làm, nhận con em họ vào làm việc ngay tại sân golf để ổn định thu nhập. Vấn đề nhạy cảm với giá trị đất nông nghiệp cũng cần được xem xét bằng việc quy hoạch hợp lý. Ví dụ như ở Malaysia và Thái Lan hiện nay, các sân golf thường được xây dựng trên các địa điểm trước đây là các mỏ khai thác thiếc. Điều này đã hạn chế sự chuyển đổi đất nông nghiệp sang phi nông nghiệp một cách rõ nhất. Còn về giá trị kinh tế, từ việc chú ý tới những thiệt hại về môi trường và xã hội do các sân golf gây ra, cần có những hình thức trợ cấp, tạo công ăn việc làm cho cộng đồng dân cư trong khu vực và làm tốt công tác từ thiện, xây dựng cơ sở hạ tầng cho cộng đồng để bền vững tài chính lâu dài. Một khi những giá trị kinh tế được phát triển, nó sẽ thúc đẩy và kéo theo sự phát triển của các ngành dịch vụ khác nhất là  ngành du lịch điều này giúp kích thích nền kinh tế. Vì vậy mà Nhà nước và các bên liên quan thiết lập sự quản lý chặt chẽ các dự án phát triển sân golf bằng các văn bản quy phạm pháp luật và tiêu chuẩn môi trường, bằng việc quy hoạch hợp lý là rất cần thiết.

Đúc kết từ những kinh nghiệm khảo sát thực tế  của những chuyên gia trong chuyến nghiên cứu khảo sát tại các nước Thái Lan, Malaysia, Indonesia và Hàn Quốc, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm về việc quy hoạch phát triển sân golf như sau:

Thứ nhất, đối với việc quy hoạch xây dựng một sân golf mới cần tuân thủ các bước: đầu tiên cần phải chú ý nắm rõ những quan điểm về việc nghiên cứu quy hoạch đó có khả thi và có đáp ứng nhu cầu thị trường hay không, việc giới hạn điều chỉnh hay khu vực đất - chia vùng các tòa nhà xung quanh thì xây dựng sân golf có phù hợp hay không. Do lĩnh vực đầu tư sân golf hiện nay chưa hề được quy hoạch phát triển và chưa có quy hoạch sử dụng đất dành riêng cho mục đích kinh doanh sân golf, dẫn tới quỹ đất sử dụng cho sân golf hiện nay thường là trong nhóm đất quy hoạch phát triển du lịch hay công viên cây xanh đã được duyệt. Việc quy hoạch cũng cần bắt đầu từ những yếu tố cụ thể như việc khảo sát địa chất, khảo sát nguồn nước xung quanh khu vực quy hoạch sân golf, sau đó là tới việc kiểm tra lượng đất và các chất hóa học, xây dựng tưới tiêu và trồng cỏ v.v... Cần thiết nhất là các nhà thầu xây dựng phải có kế hoạch chi tiết về ảnh thiết kế, về bản đồ địa hình, việc khảo sát nhẳm xác định các ngành phục vụ công cộng và quyền xây dựng các thủ tục giấy tờ là quan trọng trong tiến trình quy hoạch này.

Thứ hai, bài học về các tiêu chuẩn cần có khi xây dựng sân golf. Một sân golf chất lượng cần đáp ứng đủ những yêu cầu về bối cảnh quy hoạch địa điểm, độ dốc sân golf và cách quy hoạch, hệ thống thoát nước, quy hoạch cảnh quan và thiết kế các khu nhà trong câu lạc bộ. Thường thì các thiết kế sân golf không phụ thuộc vào số lượng của các lỗ golf, mà phụ thuộc vào bán kính trong phạm vi 0,8km hoặc 0,5 dặm đi bộ từ đường lăn đến khu nhà câu lạc bộ. Để đảm bảo chất lượng tốt nhất của sân golf, hệ thống thoát nước của sân golf phải tính đến một số cấp độ là vị trí tổng thế, thoát nước lộ thiên hay hệ thống thoát nước ngầm. Trong phạm vi thiết kế cần tổng hòa được những mối quan hệ giữa thời tiết, khí hậu và khu vực cây xanh cho phép giữa đường lăn bóng. Một sân golf đáp ứng đủ các tiêu chuẩn trên cùng với việc phát triển cảnh đẹp và tầm nhìn tốt nhất sẽ mang lại thịnh vượng nhất cho nhà đầu tư.

Thứ ba, bài học về các yếu tố cần phải có trong kiến trúc tổng thể của một sân golf. Một sân golf lý tưởng không những phải là một tổng thể kiến trúc bao gồm đầy đủ các yếu tố tốt nhất về hệ sinh thái, cảnh quan và còn phải là một khu phức hợp bao gồm các khu vực nhà ở, cửa hàng, cơ quan, khách sạn và các cơ sở hạ tầng khác. Trong quá trình phát triển đi lên của golf, việc hình thành, phát triển các sân golf, khu sinh thái nghỉ dưỡng phục vụ nhu cầu ngày càng cao của con người là điều rất cần thiết. ở khu vực sân golf, một sân golf phải có tối thiểu là 9 lỗ (28ha) và 18 lỗ (60-70ha), và đầy đủ chi tiết như đường lăn bóng, bãi cỏ xanh, cây cối, đường đi lại cho xe đi trong sân và khu vực nghỉ ngơi đạt tiêu chuẩn chất lượng.

Cuối cùng, phải tính đến các nguyên tắc trong phát triển sân golf: đó là sự an toàn, tính hữu ích, tính thẩm mỹ, khả năng tiếp cận, khả năng bảo tồn thiên nhiên và quan trọng nhất là sự thoải mái.

Nói tóm lại, golf là ngành công nghiệp lớn, có giá trị hàng tỉ đô la trong kinh doanh và du lịch. Nếu bạn kết hợp cả hai ngành công nghiệp lại với nhau, sẽ không phải thuê một chuyên gia nào để làm cho tiềm năng này ngày càng mang lại thịnh vượng cho đất nước. Vấn đề hiện nay, các tiêu chuẩn, tiêu chí trong xây dựng, quy hoạch phát triển sân golf và đặc biệt là tiêu chí về môi trường cùng các chế tài xử lý cần phải được ban hành kịp thời và đồng bộ. Đây không chỉ là công cụ quản lý nhà nước đối với tác động của các dự án này, mà còn là cơ sở để các nhà đầu tư chủ động lựa chọn và xác định mục tiêu đầu tư cho dự án. ở Việt Nam, golf được ví như đứa trẻ đang chập chững tập đi nhưng nó sẽ lớn rất nhanh, bắt đầu tiến bước vững vàng cùng cộng đồng các quốc gia khác khi Việt Nam đã là thành viên WTO./.

(Theo tapchikinhtedubao)