Chuyện lương, thưởng lãnh đạo các Tập đoàn TCty Nhà nước : “Ba giải pháp điều chỉnh”

E-mail | Bản in | Lưu xem sau

Theo báo cáo giám sát mới đây của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, có gần 50% tập đoàn, TCty nhà nước làm ăn thua lỗ. Tuy nhiên, lương của lãnh đạo các DN này vẫn cao ngất ngưởng. DĐDN có cuộc trao đổi với ông Cao Sỹ Kiêm - Chủ tịch Hiệp hội DNNVV,  Đại biểu quốc hội khóa XII xung quanh vấn đề này.

- Ông có đánh giá  gì về mức lương của chủ tịch HĐQT và TGĐ công ty nhà nước hiện nay ?

Theo tôi, số liệu đánh giá của Kiểm toán là tương đối chính xác. Tại thảo luận của phiên họp Quốc hội có người nói cao, có người nói không cao với mức 50 đến 70 triệu tiền lương hàng tháng. Tất nhiên, nếu so với người nước ngoài làm việc trên đất nước chúng ta thì lương ấy không phải cao lắm. Nhưng tại nước ta với năng suất lao động, với mối tương quan này, với chi phí chúng ta đang có, sinh lời làm ra... mà phân phối như thế với sức lực bỏ ra thì là cao. 

Theo tôi, nếu để vấn đề này quá lâu, quá bất hợp lý như thế sẽ tạo nên sự mất công bằng trong xã hội. Trong khi chúng ta đang nói đến sự dân chủ, công bằng, minh bạch, công khai... Và thật bất công cho những người làm ăn chân chính, bươn chải trong xã hội.

- Với tập đoàn nước ngoài quy định, nếu thua lỗ 3 tháng thì lãnh đạo phải nghỉ. Trong khi ta lại vẫn đương chức hoặc được hạ cánh an toàn. Ông đánh giá thế nào về vấn đề này ?

Theo tôi có hai nguyên nhân chính: Một là cơ chế chính sách của chúng ta chưa rõ ràng cụ thể; hai là cách kiểm tra quản lý của ta không chặt chẽ và thiếu thường xuyên; khi phát hiện vấn đề xử lý không chuyên nghiệp, không dứt khoát, tạo thành một dây chuyền tâm lý mất thiêng. Đây là cái gây mất lòng tin nhất đối với xã hội.

- Ảnh hưởng của lương cao có tác động đến nền kinh tế và xã hội như thế nào, thưa ông ?

Lương là phân phối, là động lực cho người lao động và lãnh đạo đem sức lực của mình ra cống hiến cho cái chung và thắng lợi. Nhưng chỉ phát huy tác dụng khi chúng ta có cơ chế rõ ràng. Ví dụ anh làm tốt tôi có thể thưởng anh, nhưng phải dựa trên quy định của Nhà nước. Nếu chúng ta không có quy định, họ làm thế nào cũng được, nhiều DN kinh doanh thua lỗ, thất thoát cao nhưng lãnh đạo DN ấy vẫn được hưởng lương cao thì chắc chắn không chỉ ảnh hưởng đến DN mà còn là lòng tin của công nhân, sự mất công bằng giữa các DN và ảnh hưởng tới xã hội. Ảnh hưởng tới ý chí phấn đấu của công nhân và lòng tin với dân chúng.

Trong khi các nước khác cho hưởng lương cao nhưng phải đi đôi với trách nhiệm. Người làm được việc thì được tôn vinh, người không làm được thì bị phê phán. Nếu làm không được việc còn phải chịu trách nhiệm sai trái của mình.

Còn như hiện tượng của DN nước ta sẽ dẫn tới cạnh tranh không lành mạnh, dẫn đến hiện tượng “chảy máu chất xám”. Có một số người đang làm tốt nhưng lương bổng không cao, các DN ngoài sẽ dùng lương để kéo những cán bộ có năng lực tốt. Những người tài, những người giỏi sẽ ra đi. Đặc biệt là việc một số người dựa vào đó có thể chạy theo những lợi nhuận đơn thuần mà không vì đóng góp chung cho xã hội. Còn một số người hưởng lương cao, có điều kiện đi quan hệ để làm tăng uy tín của mình, che lấp cái năng lực yếu kém và đóng góp không thực chất.

- Theo ông, để loại bỏ tình trạng mất công bằng này trong xã hội cần có giải pháp gì ?

Tôi nghĩ chúng ta cần thực hiện  ba giải pháp đồng thời:

Trước hết phải tạo ra quy định, cơ chế, tiêu chí, quy chế giữa quyền lợi với trách nhiệm, giữa kết quả lao động với hưởng thụ phải thống nhất cho tất cả các ngành và lĩnh vực khác nhau. Dù không cứng nhắc nhưng phải tương xứng với lao động của người ta về trách nhiệm, về chất lượng. Không làm gì, cứ phê phán không thì cũng không đạt được kết quả tốt. Người kiểm tra phải dựa trên tiêu chí quy định để người lao động được phát huy khả năng của mình làm theo năng lực hưởng theo lao động và chất lượng, trách nhiệm.

Thứ 2: Cần có cơ chế kiểm tra giám sát thường xuyên. Qua đó để điều chỉnh, hạn chế kể cả của công dân, tổ chức, cơ quan chuyên trách, xã hội.

Thứ 3: Làm tốt thì khen thưởng cao và không làm tốt cần có chế tài xử lý nghiêm minh. Làm lỗ phải phê phán, kiểm điểm bị cách chức, thậm chí bồi hoàn.

- Xin cảm ơn ông.

(Theo Xuân Nguyễn // Diễn đàn doanh nghiệp)